Z komunikatu biura Rzecznika Finansowego wynika, że zamierza on skierować do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej pytanie prejudycjalne w sprawie roszczeń banków o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału w ramach umów o kredyty frankowe. Wniosek o zadanie TSUE pytania dotyczącego sprawy Państwa Dziubaków biuro RF wniosło do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Sprawa Państwa Dziubaków
Jak wynika z wyjaśnień biura Rzecznika Finansowego, przedmiotowy wniosek dotyczy powództwa Raiffaisen Bank International AG przeciwko Państwu Dziubak o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału, udostępnionego im w ramach kredytu indeksowanego kursem CHF. Rzecznik Finansowy stoi na stanowisku, że żądanie takiego wynagrodzenia przez banki jest sprzeczne z Dyrektywą 93/13, jak również nie ma umocowania w przepisach krajowych.
Państwo Dziubakowie w 2008 roku pożyczyli od banku Raiffaisen na cele mieszkaniowe kwotę 400 tys. złotych. Po kilku latach złożyli w sądzie pozew przeciwko bankowi o unieważnienie umowy i zwrot wniesionych do banku świadczeń. Swoje powództwo opierali na stwierdzeniu istnienia w umowie kredytowej postanowień o charakterze niedozwolonym (tzw. klauzule abuzywne). W ich sprawie w październiku 2019 roku TSUE wydał orzeczenie, zgodnie z którym unieważnianie umów o kredyty frankowe nie stoi w sprzeczności z prawem UE. Bazując na tym orzeczeniu, Sąd Okręgowy w Warszawie unieważnił umowę kredytu zaciągniętego przez Państwa Dziubak, uznając że nie może ona być utrzymana w mocy.
Pozew banku o wynagrodzenie
Raiffaisen Bank, nie czekając na uprawomocnienie się rozstrzygnięcia unieważniającego umowę kredytową Dziubaków, wezwał ich do zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z kapitału. Później zaś złożył w sądzie pozew o zwrot kwoty nominalnej kredytu wraz z waloryzacją oraz kwotą wynagrodzenia za korzystanie przez lata z udostępnionego przez bank kapitału. Łączna suma, której domaga się bank, stanowi niemal dwukrotność pożyczonej kwoty. Jako uzasadnienie pozwu bank wskazał, że w przypadku Państwa Dziubaków doszło do bezpodstawnego wzbogacenia się. Do sprawy w marcu 2021 roku włączył się Rzecznik Finansowy Mariusz Golecki.
Stanowisko Rzecznika Finansowego
Mariusz Golecki poinformował, że po przeanalizowaniu akt sprawy Państwa Dziubak uznał za zasadne skierowanie pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Celem takiego działania jest ochrona praw konsumentów w przedmiotowym postępowaniu. W opinii RF, unieważnienie umowy kredytu frankowego przez sąd, w związku z brakiem możliwości jej kontynuowania po usunięciu klauzul niedozwolonych lub stwierdzenie przez sąd nieważności umowy, nie może wiązać się z żądaniem przez bank wynagrodzenia za korzystanie z kapitału oraz odsetek za zwłokę. Takie roszczenie jest sprzeczne z unijną Dyrektywą 93/13 chroniącą interesy konsumentów przed nieuczciwymi warunkami w umowach. Co więcej, brak jest dla takiego działania podstaw w prawodawstwie krajowym.
Jak stwierdził Rzecznik Finansowy, uwzględnienie tego typu roszczeń prowadziłoby do sytuacji, kiedy bank stosujący w umowach kredytowych niedozwolone postanowienia, zyskałby na tym rozstrzygnięciu więcej niż w przypadku wykonania wadliwej umowy. Ponadto, nie odczułby żadnych negatywnych konsekwencji stosowania nieuczciwych praktyk. Stoi to w sprzeczności z ochroną praw konsumenta zawartą w Dyrektywie 93/13, mającą jednocześnie na celu odstraszać przedsiębiorców, wykorzystujących w umowach niedozwolone postanowienia na niekorzyść klientów, posiadających status konsumenta.
Jak dalej argumentuje RF, uznanie roszczeń banku w związku z korzystaniem przez kredytobiorców frankowych z udostępnionego kapitału naruszyłoby interesy majątkowe konsumentów i jednocześnie doprowadziło do uzyskania przez bank nienależnych korzyści. Takie rozstrzygnięcie postawiłoby nieuczciwego przedsiębiorcę (bank) w sytuacji uprzywilejowanej, której konsekwencją byłoby osiągnięcie nieuprawnionych zysków, niezależnie od rozstrzygnięcia sprawy wytoczonej z powództwa kredytobiorców.
Rzecznik Finansowy po stronie kredytobiorców
Rzecznik Finansowy od dawna głosi pogląd, że roszczenia banków o wynagrodzenie z tytułu umów frankowych nie znajdują podstawy prawnej, zarówno w prawodawstwie UE, jak i w przepisach krajowych. W opinii RF, skala finansowa pozwu Raiffeisen Banku przeciwko Państwu Dziubak ma przestraszyć innych frankowiczów i zapobiec dochodzeniu przez nich roszczeń na drodze sądowej.
Informacja na stronie Rzecznika: Wniosek Rzecznika Finansowego o pytanie prejudycjalne dotyczące wynagrodzenia za korzystanie z kapitału
To jest dramat, że musimy zadawać TSUE takie głupie pytania bo SN boi się potwierdzić to co nawet sędziowie sądów najniższej instancji wiedzą i jest to dla nich oczywiste!
Wstyd i kompromitacja, że po tylu latach w UE musimy zadawać takie pytania