Portfel kredytów frankowych Raiffeisen Bank szacowany jest na blisko 10 mld zł, co odpowiada około 10% wartości ogółem kredytów waloryzowanych kursem CHF wszystkich banków działających w Polsce. W skład tego portfela wchodzą kredyty udzielane w pierwszej dekadzie lat dwutysięcznych przez Raiffeisen Bank Polska, jak również przejęte po działającym w Polsce w latach 2006-2012 Polbank EFG, należącym do greckiego EFG Eurobank Ergasias.
W 2018 roku nastąpił podział Raiffeisen Polbank z wyłączeniem portfela kredytów frankowych, który przejął Raiffeisen Bank International AG S.A. Oddział w Polsce i to przeciwko niemu Frankowicze składają pozwy w związku z kredytami w CHF udzielanymi przez dawne Raiffeisen Bank Polska oraz Polbank EFG.
Raiffeisen mówi stanowcze NIE dla propozycji ugód
Austriacki bank Raiffeisen Bank International AG nie prowadzi na terenie Polski żadnej działalności operacyjnej, poza obsługą kredytów frankowych, co sprawia że jest to jeden z „banków-wydmuszek”, któremu nie zależy na dobrej reputacji i nie jest on skłonny do proponowania ugód.
W tej sprawie bank wypowiedział się już w lutym kierując list do Związku Banków Polskich i prezesów banków, w którym uznał pomysł KNF dotyczący proponowania Frankowiczom ugód za nieuzasadniony i niesprawiedliwy wobec pozostałych klientów, w tym kredytobiorców złotówkowych. Jedyną drogą do pozbycia się zadłużenia z tytułu kredytów zawartych z poprzednikami prawnymi tego banku jest złożenie pozwu do sądu.
Jak wyglądają spory Frankowiczów z Raiffeisen Bank?
Frankowicze od dawna skutecznie kwestionują w sądach zarówno umowy kredytowe Raiffeisen Bank Polska, jak i dawnego Polbank/EFG Eurobank Ergasias. To właśnie przeciwko bankowi Raiffeisen wytoczona została słynna sprawa państwa Dziubak, do której zapadł w dniu 3 października 2019 r. przełomowy wyrok TSUE.
Wyrok ten wyznaczył linię orzeczniczą dla sądów krajowych w zakresie sporów na tle kredytów frankowych. W wyniku orzeczenia TSUE, Sąd Okręgowy w Warszawie wydał w dniu 3 stycznia 2020 r. wyrok w sprawie o sygn. akt XXV C 2514/19, na mocy którego unieważnił umowę EFG Eurobank Ergasias (Polbanku) państwa Dziubaków. Od tego momentu sądy krajowe zaczęły na masową skalę unieważniać umowy kredytów frankowych.
Przeprowadzona przez UOKiK kontrola wzorców umownych stosowanych przez Raiffeisen Bank Polska oraz dawny Polbank EFG wykazała, że zarówno umowy, jak i regulaminy tych banków zawierają szereg niedozwolonych postanowień odnoszących się do mechanizmu przeliczania kredytu przy wypłacie po kursie kupna CHF i spłacanych rat według kursu sprzedaży CHF.
Poprzez odniesienia do własnych tabel kursowych, w których bank określał kursy waluty w sposób jednostronny i arbitralny, dowolnie kształtował on zobowiązania kredytobiorców, naruszając dobre obyczaje i równowagę kontraktową stron. Wymienione klauzule abuzywne skutkują bezwzględną nieważnością całej umowy. Kredytobiorcy pozostający w sporze z bankiem podnoszą także zarzut sprzeczności zapisów umów kredytowych z ustawą Prawo bankowe.
Orzecznictwo w sprawach przeciwko Raiffeisen Bank
Orzecznictwo sądów w sprawach przeciwko Raiffeisen Bank kształtuje się zdecydowanie na korzyść Frankowiczów. Sądy krajowe nie mają wątpliwości, że zarówno umowy kredytowe Raiffeisen Bank Polska, jak i dawnego Polbank EFG obarczone są licznymi wadami prawnymi i zawierają niedozwolone postanowienia umowne.
Umowy kredytowe są najczęściej unieważniane przez sądy, zdecydowanie rzadziej dochodzi do wyroków odfrankowiających umowy, które są również pozytywnym rozstrzygnięciem z punktu widzenia kredytobiorców. Sądy w różnych miastach Polski wydały już liczne wyroki w sprawach przeciwko bankowi Raiffeisen, w tym prawomocne.
Zobacz: Sprawdź automatycznie Online swoją umowę z Raiffeisen Bank
W związku z ukształtowaną linią orzeczniczą, postępowania w sądach toczą się coraz sprawniej. Do rzadkości nie należą już wyroki wydawane w kilka miesięcy od momentu wniesienia pozwu, czego przykładem jest sprawa o sygn. akt I C 884/20, do której wyrok zapadł po 5 miesiącach.
Przykładowe wyroki Frankowicze vs Raiffeisen
Dla zobrazowania jak sądy podchodzą do spraw Frankowicze vs. Raiffeisen Bank poniżej omówienie dwóch przykładowych wyroków unieważniających umowy EFG Eurobank Ergasias/Polbank.
Unieważnienie umowy Polbank w 5 miesięcy – wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z 12.02.2021 r. w sprawie o sygn. akt I C 884/20
Przedmiotem postępowania była umowa kredytu indeksowanego kursem CHF zawarta w 2008 roku z EFG Eurobank Ergasias/Polbank, którego następcą prawnym jest Raiffeisen Bank. Wyrok zapadł zaledwie w 5 miesięcy od wniesienia pozwu do sądu i po przeprowadzeniu tylko jednej rozprawy. Sąd podzielił stanowisko strony powodowej reprezentowanej przez Kancelarię Adwokacką adwokat Paweł Borowski i uznał, że zawarte w umowie klauzule indeksacyjne dotyczące przeliczania rat po kursie CHF są sprzeczne z przepisami kodeksu cywilnego.
Konstrukcja kredytu powodowała, że kredytobiorcy płacili zawyżone odsetki naliczane nie od kwoty kredytu, ale od salda zadłużenia w CHF po przeliczeniu według tabeli bankowej. Taki sposób naliczania odsetek jest sprzeczny z obowiązującymi przepisami, co powoduje że klauzule te należało uznać za nieważne, a w konsekwencji – także całą umowę kredytową.
Sąd uznał za abuzywne postanowienia umowy odnoszące się do sposobu ustalania kursu waluty, który nie był transparentny, jak również nie miał odniesienia do obiektywnych i weryfikowalnych mierników. Przyznając sobie prawo do jednostronnego i arbitralnego ustalania kursu przeliczeniowego, bank określał w sposób dowolny zobowiązania kredytobiorców, pozbawiając ich możliwości weryfikacji i oceny prawidłowości.
Tym samym bank postawił się w pozycji uprzywilejowanej względem kredytobiorców i naruszył równowagę kontraktową stron. W ocenie sądu, nie było możliwe kontynuowanie umowy po wykreśleniu z niej niedozwolonych postanowień, bo wymagałoby to zmiany głównego przedmiotu i charakteru prawnego umowy. Sąd stwierdził zatem, że umowa kredytowa dawnego Polbanku jest nieważna od początku.
Unieważnienie umowy EFG Eurobank Ergasias na posiedzeniu niejawnym – wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z 11.05.2021 r. w sprawie o sygn. akt XXVIII C 3869/21
Wyrok w przedmiotowej sprawie unieważniający umowę kredytu indeksowanego dawnego EFG Eurobank Ergasias wydał tzw. „wydział frankowy”, czyli XXVIII Wydział Cywilny SO w Warszawie. Co interesujące, w związku z pandemią zapadł on na posiedzeniu niejawnym, bez przesłuchania powodów na okoliczności związane z zaciągnięciem kredytu, z pominięciem dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości oraz bez przesłuchania świadków powołanych przez bank.
Pozwoliło to na sprawne wydanie wyroku bez dopuszczania dowodów nieistotnych dla sprawy. Reprezentująca kredytobiorców Kancelaria adwokacka adwokat Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni od początku postępowania podnosiła zarzuty abuzywności postanowień regulaminu kredytowania, odnoszących się do przeliczania kredytu według kursu CHF oraz sprzeczności umowy kredytowej z zapisami ustawy Prawo bankowe, jak również naruszenia przez bank równowagi kontraktowej stron. Sąd podzielił tę argumentację uznając, że roszczenie główne strony powodowej zasługuje w pełni na uwzględnienie, a w konsekwencji stwierdził nieważność umowy kredytowej EFG Eurobank Ergasias (obecnie Raiffeisen Bank) od momentu jej zawarcia.