Sytuacja Frankowiczów w sporach sądowych z bankami jest wyjątkowo dobra. Statystyki wyroków za pierwsze półrocze 2022 pokazują, że kredytobiorcy wygrywają teraz około 97 proc. spraw w I instancji i 98,5 proc. spraw w II instancji. Przewaga Frankowiczów nad bankami w sądach jest miażdżąca, a orzecznictwo mocno utrwalone i prokonsumenckie. Zdecydowana większość spraw kończy się wyrokami unieważniającymi umowy kredytowe, co jest najbardziej pożądanym sposobem rozstrzygnięcia sporu. Z raportów półrocznych 9 banków giełdowych posiadających portfele kredytów frankowych wynika, że w ciągu roku w sądach przybyło 29,6 tys. nowych spraw przeciwko tym bankom na gruncie kredytów w CHF. Jesienią spodziewana jest kolejna duża fala pozwów. Banki będą więc miały dodatkowy problem – zawiązane dotąd rezerwy na ryzyko prawne w wysokości łącznej 23,9 mld zł pokrywają zaledwie 33,7 proc. portfela brutto czynnych hipotek frankowych. KNF, jak również analitycy rynkowi wskazują, że wskaźnik pokrycia portfela rezerwami będzie musiał zostać podwyższony, być może o kwotę 12 mld zł (pokrycie wynosiłoby wówczas 50 proc.) albo nawet 24 mld zł (wskaźnik pokrycia wyniósłby 70 proc.). Zwiastuje to ogromne straty dla banków posiadających portfele kredytów w CHF.
- Fala pozwów frankowych nie słabnie. Począwszy od III kwartału 2021 do sądów wpływało kwartalnie od 7,2 tys. do 8,6 tys. pozwów przeciwko 9 bankom notowanym na GPW, które posiadają portfele kredytów frankowych (Getin Bank, Bank Millennium, mBank, PKO BP, BOŚ Bank, Santander, BNP Paribas, Pekao, ING Bank Ślaski). W ciągu roku banki te zanotowały 29,5 tys. nowych spraw sądowych w związku z kredytami w CHF.
- Jesienią spodziewana jest ofensywa Frankowiczów, którzy wykazują ponadprzeciętne zainteresowanie usługami kancelarii frankowych. Wysoki kurs CHF zbliżający się do 5 złotych i podwyżki stóp procentowych w Szwajcarii przekładają się na wzrost rat kredytowych. Mając na względzie bardzo korzystne orzecznictwo sądów, które rozstrzygają około 97 proc. spraw na korzyść kredytobiorców, wiele niezdecydowanych osób niebawem ruszy do sądu.
- Dla banków oznacza to kolejne straty wynikające z konieczności zawiązywania wysokich rezerw na ryzyko prawne. Sytuacja finansowa części banków frankowych już jest nieciekawa, bo wartość bilansowa kredytów frankowych przekracza sumę kapitałów własnych. Tak jest w przypadku Getin Banku oraz Banku Millennium, natomiast w mBanku wartość portfela jest zbliżona do sumy kapitałów własnych.
- Bez wątpienia zaistnieje konieczność podniesienia poziomu rezerw na ryzyko prawne związane z kredytami w CHF. Aktualny poziom pokrycia portfela rezerwami wynosi niecałe 34 proc. Mówi się o jego podwyższeniu do 50 proc., a nawet 70 proc. To dodatkowy koszt dla sektora bankowego rzędu 12 mld zł – 24 mld zł.
Duży napływ do sądów pozwów frankowych. Kolejna fala spodziewana jesienią
Związek Banków Polskich podał dane dotyczące ogólnej liczby spraw frankowych, które toczyły się przed polskimi sądami na koniec czerwca 2022. Na 370 tys. czynnych hipotek frankowych, w sądach zakwestionowane zostało już 95 tys. takich umów, czyli blisko 26 proc. z ogólnej liczby. Wskaźnik obrazujący relację liczby spraw sądowych w stosunku do czynnych umów systematycznie rośnie, gdyż wzrasta ilość pozwów oraz ubywa czynnych umów (są spłacane lub unieważniane przez sądy).
Jak podało w swoich półrocznych raportach 9 banków giełdowych odpowiadających za blisko 80 proc. portfela frankowych kredytów hipotecznych w Polsce, na koniec czerwca br. w sądach toczyło się przeciwko nim łącznie 74,5 tys. spraw dotyczących sporów na gruncie kredytów frankowych. W skali rok do roku przybyło tych postępowań 29,6 tys., czyli przyrost wyniósł 66 proc. Kwartalne liczby pozwów dotyczących wymienionych 9 banków kształtowały się następująco:
- III kwartał 2021 – przyrost 8,6 tys. spraw frankowych
- I kwartał 2022 – przyrost 7,2 tys. spraw frankowych
- II kwartał 2022 – przyrost 7,6 tys. spraw frankowych
Można uznać, że tempo napływu do sądów nowych spraw frankowych jest stałe i wciąż wysokie. Tymczasem prawnicy, jak i analitycy rynkowi spodziewają się, że jesienią br. nastąpi kolejna duża fala pozwów.
Ciekawe: SZTUCZNA INTELIGENCJA dla Frankowiczów sprawdzi w 2 min czy możesz pozwać bank
Kancelarie frankowe zauważyły, że w tegorocznym okresie wakacyjnym – inaczej niż w ubiegłych latach, kiedy widoczne było spowolnienie – Frankowicze wykazywali ponadprzeciętne zainteresowanie usługami tych kancelarii.
Zapewne wpływ na to miał rekordowo wysoki kurs franka oraz zrealizowane już, jak i zapowiadane podwyżki stóp procentowych w Szwajcarii. Frankowicze odczuli to w swoich ratach kredytowych, a spodziewają się kolejnych rekordów, jakie może pobić szwajcarska waluta.
Szwajcarski Bank Narodowy chce wzmocnić swoją walutę, aby walczyć z inflacją, dlatego prawdopodobnie w dniu 22 września po raz drugi podniesie stopy procentowe, co jeszcze bardziej umocni franka i podwyższy raty kredytów.
Frankowicze mają jasność, że polski rząd nie uwzględnił ich w wakacjach kredytowych, a banki chciały ich wmanewrować w nieopłacalne ugody. Jedyną drogą do pozbycia się toksycznego kredytu w CHF jest zatem pozew sądowy i domaganie się nieważności umowy.
W obecnej trudnej sytuacji geopolitycznej i gospodarczej dla Frankowiczów nie ma alternatywnej ścieżki niż sądowa. Statystyki wyroków za ostatnie pół roku zachęcają do działania – sprawy sądowe Frankowicze vs Banki zakończyły się w I instancji w 97 proc. wygraną kredytobiorców, a prawomocnych wygranych zaliczyli oni aż 98,5 proc.
Kredyty frankowe dużym obciążeniem dla sektora bankowego
Wartość brutto na koniec czerwca br. kredytów frankowych znajdujących się w portfelu 9 wspomnianych banków giełdowych wyniosła około 71 mld złotych. Udział tych kredytów w aktywach stopniowo maleje, ale ostatnio wolniej ze względu na wzrost kursu szwajcarskiej waluty. Kredyty te stanowią duży problem dla banków, głównie z powodu rezerw na ryzyko prawne, które muszą zawiązywać z tego tytułu.
Ponadto banki są zobligowane spełniać w związku z tym wyższe wymogi kapitałowe, co wpływa na rentowność i ogranicza akcję kredytową.
Zobacz: Niesamowite ilości Frankowiczów pozywają banki i wygrywają coraz szybciej a może i…WIĘCEJ?
Dla niektórych banków takich jak ING Bank Śląski, czy bank Pekao kredyty w CHF nie są poważnym problemem, gdyż stanowią zaledwie odpowiednio 0,5 proc. i 1,6 proc. portfela kredytów ogółem.
W najgorszej sytuacji jest Getin Bank, gdzie ten wskaźnik wynosi aż 27 proc. i nie obniża się. Dla porównania, w przypadku innych poważnych graczy na rynku kredytów frankowych, udział hipotek w CHF w stosunku do portfela kredytów ogółem wynosi:
- Getin Bank – 27 proc.
- Bank Millennium – 16,8 proc.
- mBank – 9,7 proc.
- bank PKO BP – ok. 7,7 proc
W ostatnich miesiącach gwałtownie pogorszyły się wskaźniki kapitałowe banków, co miało związek m.in. z przeceną polskich obligacji skarbowych. Wskaźnik mierzący wysokość portfela hipotek w stosunku do wartości kapitałów własnych pokazuje w jakim stopniu dany bank jest w stanie sfinansować straty ponoszone w wyniku przegrywania kolejnych procesów sądowych.
W najgorszej sytuacji jest Getin Bank, gdzie wartość kredytów frankowych jest prawie 19 razy większa niż kapitał (wartość portfela kredytów w CHF – 8,8 mld zł, kapitały własne na koniec marca 2022 – około 500 mln złotych).
Kolejnym bankiem, który ma kłopoty wynikające z dużego portfela kredytów w CHF i niskich funduszy własnych jest Bank Millennium, gdzie kredyty frankowe przewyższają 2,4 raza wartość kapitałów własnych.
Zobacz: Kredyty we frankach Bank Millennium są nieważne? Prawomocne wyroki i korzyści
Na trzecim miejscu pod tym względem uplasował się mBank, w przypadku którego kapitały własne są zbliżone do wartości portfela kredytów frankowych. Oznacza to, że te banki mogą mieć poważny problem ze sfinansowaniem z kapitału własnego strat wynikających z procesów wytaczanych im przez Frankowiczów.
Rezerwy na ryzyko związane z kredytami frankowymi mocniej obciążą banki
Od końca 2019 roku do czerwca 2022 roku wspomniane 9 banków giełdowych zawiązało 23,9 mld zł rezerw na ryzyko prawne związane z kredytami frankowymi, co stanowi około 33,7 proc. portfela czynnych hipotek frankowych. Wskaźnik pokrycia znacząco różni się jednak w przypadku poszczególnych banków.
Najgorzej wygląda to w Getin Banku, który zawiązał dotychczas rezerwy pokrywające tylko 14,8 proc. portfela frankowego. Najwyższy wskaźnik pokrycia portfela rezerwami mają banki BOŚ (około 53 proc.) i ING Bank Śląski (około 43 proc.).
Zobacz: Mieszkania ZA DARMO dla Frankowiczów – czyli Frankowicze nie muszą oddawać nawet tego co dostali od banku?
Na kolejnych pozycjach są banki Pekao oraz PKO BP, które utrzymują rezerwy na poziomie 39 proc. wartości portfela. Inne banki frankowe, takie jak Bank Millennium, mBank, BNP Paribas oraz Santander utrzymują rezerwy w granicach 33 proc.-36 proc.
Wszystko wskazuje na to, że przed bankami kolejne straty wynikające z konieczności zawiązania dodatkowych rezerw. Jeżeli do sądów pójdzie jeszcze więcej Frankowiczów, a kurs CHF będzie dalej rósł, wskaźnik pokrycia portfela hipotek rezerwami może zostać podniesiony z dotychczasowego poziomu 33,7 proc. do 50 proc.
Oznacza to dodatkowy koszt dla sektora bankowego rzędu 12 mld zł. Jeżeli zajdzie konieczność zwiększenia rezerw do poziomu 70 proc., czyli de facto ich podwojenia, banki będą musiały liczyć się ze stratą dodatkowych 24 mld zł.
