30 września 2022 r. rozpoczął się proces przymusowej restrukturyzacji Getin Noble Banku, w wyniku którego większość dochodowych produktów (w tym lokaty i depozyty złotowe oraz kredyty w PLN) zostały przeniesione do banku pomostowego BFG S.A., w którym udziały objął Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz konsorcjum ośmiu polskich banków. Kredyty powiązane z walutami obcymi, a głównie znaczący portfel kredytów indeksowanych do franka szwajcarskiego wyceniany na 8,8 mld złotych, pozostały w Getin Noble Banku, który będzie nimi nadal administrował. Około 75-80 proc. Frankowiczów z Getin Banku jeszcze nie zakwestionowało w sądzie wadliwej i nieuczciwej umowy. Wielu z nich pluje sobie w brodę dlaczego wcześniej nie wytoczyli powództwa, tak aby uzyskać prawomocny wyrok unieważniający umowę do czasu, kiedy ogłoszona została przymusowa restrukturyzacja. Czy TERAZ można jeszcze pozwać Getin Bank za kredyt we frankach i czy to ma sens?
- Teoretycznie istnieje nadal możliwość złożenia do sądu pozwu przeciwko Getin Bankowi za kredyt we frankach wraz z wnioskiem o zabezpieczenie w postaci wstrzymania spłaty rat na czas trwania procesu.
- Bankowy Fundusz Gwarancyjny zapowiedział już jednak, że będzie wnioskował o zawieszenie postępowań sądowych, których stroną jest Getin Bank do czasu zakończenia procesu restrukturyzacji. Proces restrukturyzacji może potrwać maksymalnie 3 lata, ale równie dobrze może zakończyć się w 10 miesięcy, jeżeli znajdzie się chętny na zakup utworzonego banku pomostowego.
- Na chwilę obecną do sądów nie wpływają jeszcze wnioski o zawieszenie spraw przeciwko Getin Bankowi. Po konsultacji z prawnikiem z dobrej kancelarii frankowej, można zaryzykować złożenie pozwu wraz z wnioskiem o zabezpieczenie, ale nie ma gwarancji czy pozew zostanie przyjęty, a wniosek rozpatrzony do czasu, kiedy postępowania zaczną być zawieszane.
- Pozew przeciwko Getin Bankowi warto złożyć nawet w sytuacji gdyby majątku Getin Banku nie starczyło dla wszystkich wierzycieli. Prawomocny wyrok unieważniający umowę kredytową niesie ważne konsekwencje na przyszłość – na zawsze zwalnia kredytobiorcę z obowiązku spłaty rat.
TERAZ jest moment na skonsultowanie umowy Getin Banku z prawnikiem
Nikt nie ma już wątpliwości, że restrukturyzacja Getin Banku utrudni dochodzenie roszczeń z tytułu nieuczciwych umów frankowych. Frankowicze, którzy jeszcze nie pozwali banku, powinni jak najszybciej udać się do prawnika z dobrej kancelarii frankowej aby zlecić mu analizę dokumentacji kredytowej pod kątem występowania w niej klauzul abuzywnych oraz innych wad prawnych.
Warto tutaj przypomnieć, że kredytów powiązanych z kursem szwajcarskiej waluty udzielały przed laty wyspecjalizowana komórka Getin Banku działająca pod nazwą Dom Bank, a także oddział specjalistyczny Noble Banku pod nazwą Metrobank.
Wzorce umowne obu banków w licznych wyrokach sądów zostały uznane za dotknięte klauzulami abuzywnymi i w związku z tym umowy te były na ogół unieważniane. Wadliwość umów frankowych Getin Banku znajduje także potwierdzenie w opracowaniu Rzecznika Finansowego pn. „Mapa klauzul niedozwolonych w umowach kredytów „walutowych”.
Jeżeli prawnik po przeprowadzeniu analizy dokumentacji kredytowej dojdzie do wniosku, że dana umowa zawarta z Getin Bankiem zawiera niedozwolone postanowienia stanowiące podstawę do domagania się jej unieważnienia, musi jeszcze ustalić czy nie zachodzą okoliczności faktyczne wykluczające możliwość dochodzenia nieważności umowy na podstawie klauzul abuzywnych.
Większość kredytobiorców z Getin Banku zaciągnęło tylko jeden kredyt na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych, nie prowadziło najmu ani działalności gospodarczej w kredytowanej nieruchomości. W takich przypadkach sądy nie mają najmniejszych wątpliwości, że przysługuje im status konsumenta. Natomiast klauzule abuzywne nie wiążą konsumenta z mocą wsteczną, tj. od momentu zawarcia umowy.
W przypadku umów frankowych Getin Banku zawartych przez „zwykłych zjadaczy chleba”, a nie inwestorów lub przedsiębiorców istnieją, bądź przynajmniej istniały do tej pory duże szanse na unieważnienie przez sądy tych kredytów i zwrot przez bank nieprawnie pobranych kwot. Czy takie szanse istnieją nadal w świetle objęcia Getin Banku przymusową restrukturyzacją? Czy jest sens składać teraz pozew z wnioskiem o zabezpieczenie roszczenia?
Pozwanie Getin Banku po ogłoszeniu przymusowej restrukturyzacji – czy warto?
Na początek kilka słów trzeba poświecić na wyjaśnienie jaki jest status spraw toczących się w sądach przeciwko Getin Bankowi. Na razie sprawy te spadają z wokandy z powodu odwołania zarządu banku i wygaśnięcia dotychczasowych pełnomocnictw. Natomiast z niektórych sądów, m.in. z Sądu Okręgowego w Warszawie, płyną informacje o wytycznych co do odraczania rozpraw.
Bardziej niepokojąca jest natomiast zapowiedź Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, że będzie on składał wnioski o zawieszenie toczących się postępowań sądowych, których stroną jest Getin Noble Bank do czasu zakończenia procesu restrukturyzacji banku. Trzeba jednak wyraźnie podkreślić, że jeszcze nie ma decyzji co do zawieszania spraw dotyczących kredytów frankowych Getin Banku i takie wnioski nie wpłynęły do tej pory do sądów.
Na chwilę obecną teoretycznie można składać nowe pozwy, choć nie ma gwarancji czy sąd nie oddali powództwa. Nie można również wykluczyć, że sąd co prawda przyjmie powództwo przeciwko Getin Bankowi, ale wkrótce sprawa zostanie zawieszona do momentu zakończenia restrukturyzacji Getin Banku.
Problematyczna jest także kwestia składania wniosków o zabezpieczenie roszczeń w postaci zawieszenia spłaty rat do czasu wydania prawomocnego wyroku. Regulacje ustawy o bankowym funduszu gwarancyjnym zakazują wszczynania postępowań egzekucyjnych oraz zabezpieczających wobec podmiotu w restrukturyzacji.
Jednak istnieje tutaj możliwość interpretacji zapisów ustawy na korzyść kredytobiorców, nad czym już pracują prawnicy Frankowiczów. Zdaniem prawników, zakaz wszczynania postępowań zabezpieczających odnosi się stricte do majątku banku (może dotyczyć np. zabezpieczenia środków na depozycie), ale nie zabezpieczenia roszczeń poprzez wstrzymanie spłaty rat.
Teoretycznie Frankowicze z Getin Banku mają szansę złożyć pozew wraz z wnioskiem o legalne zawieszenie spłaty rat. W praktyce może się zdarzyć, że wnioski te nie zostaną rozpatrzone do czasu, kiedy postępowania zaczną być zawieszane. Jeżeli dojdzie do masowego zawieszania postępowań sądowych z udziałem Getin Banku żadne wnioski nie będą przyjmowane, nie będą odbywały się rozprawy, ani też zapadały wyroki. Taki stan rzeczy może potrwać nawet 2 do 3 lat. Po zakończeniu restrukturyzacji banku sprawy powinny być odwieszane i dalej procedowane. Jednak czy wówczas będzie jeszcze z czego dochodzić nadpłaconych bankowi kwot?
Wiele zależy od sposobu funkcjonowania pozostałości po Getin Banku
Prawnicy uważają, że jest nadal sens w składaniu pozwu przeciwko Getin Bankowi o ile będzie to proceduralnie dopuszczalne. Na chwilę obecną nie wiadomo, czy bank będzie zmierzał ku upadłości, czy też zarządzający zdecydują się na sprzedaż portfela kredytów frankowych (np. do funduszu sekurytyzacyjnego). W takiej sytuacji nie będzie podstaw do zawieszania postępowań sądowych, gdyż stroną będzie podmiot nie znajdujący się w stanie restrukturyzacji.
Wówczas zacznie się jednak wyścig z czasem i ci kredytobiorcy, którzy wcześniej uzyskają prawomocny wyrok unieważniający umowę kredytową będą mieli największe szanse na odzyskanie całości lub części nadpłaconych kwot.
Na chwilę obecną można składać zarówno pozwy przeciwko bankowi, jak i wnioski o zabezpieczenie poprzez wstrzymanie spłaty rat. Istnieje teoretyczna możliwość, że sprawy będą zawieszane, ale nie mogą być umarzane. Dodatkowo tak naprawdę nie wiadomo jak długo potrwa proces restrukturyzacji. Może zakończyć się dopiero po 3 latach, ale równie dobrze po 10 miesiącach, jeśli znaleziony zostanie chętny do zakupu banku.
Trzeba też pamiętać, że nawet gdyby odzyskanie nadpłaconych kwot było utrudnione lub niemożliwe z uwagi na to, że resztki majątku nie pozwolą na zaspokojenie wszystkich wierzycieli banku, wyrok unieważniający umowę kredytową niesie dla Frankowicza ważne skutki na przyszłość w postaci zniknięcia obowiązku spłaty rat.
Każdy kredytobiorca posiadający kredyt we frankach lub innych walutach w GNB powinien obecnie rozważyć konieczność udania się po profesjonalną poradę prawną do wyspecjalizowanej w prowadzeniu spraw frankowych kancelarii adwokackiej lub adwokacko-radcowskiej.
