Sytuacja Frankowiczów z Getin Banku po ogłoszeniu upadłości mocno skomplikowała się. Od postawy syndyka masy upadłościowej banku (został nim Marcin Kubiczek) zależy jak potoczą się dalsze losy kredytobiorców posiadających roszczenia z tytułu wadliwych kredytów frankowych. Chodzi przede wszystkim o to, czy syndyk uzna wierzytelności Frankowiczów zgłoszone zgodnie z wymogami prawa upadłościowego. Po pierwszych wypowiedziach medialnych syndyka trudno ocenić jakie będzie jego podejście do kwestii nieważności kredytów frankowych Getin Banku. W sytuacji jeśli syndyk uzna umowy frankowe za skuteczne i odmówi uwzględnienia wierzytelności na liście, Frankowicze będą musieli wyczerpać ścieżkę odwoławczą w postępowaniu upadłościowym, a następnie procesować się z syndykiem w sądzie. Syndyk ma także prawo wszcząć postępowanie windykacyjne (jeżeli uzyska tytuł egzekucyjny), zainicjować postępowanie sądowe o zapłatę kapitału kredytu lub sprzedać wierzytelność innym podmiotom.
- Los Frankowiczów z Getin Banku zależy w dużym stopniu od podejścia syndyka do kwestii nieważności umów frankowych. Jeżeli syndyk uzna te umowy za nieważne, to wierzytelności kredytobiorców frankowych powinny znaleźć się na liście, na podstawie której tworzony będzie plan podziału masy upadłościowej.
- Istnieje prawdopodobieństwo, że syndyk nie uzna umów frankowych za nieważne i nie uwzględni wierzytelności Frankowiczów na liście. Wówczas konieczne jest wyczerpanie ścieżki odwoławczej w postępowaniu upadłościowym (najpierw sprzeciw do sędziego-komisarza, a później ewentualne zażalenie na postanowienie sędziego-komisarza do sądu upadłościowego). Negatywne decyzje wszystkich uprawnionych organów co do uznania wierzytelności Frankowiczów stanowią podstawę do wznowienia spraw sądowych, już z udziałem syndyka.
- Syndykowi przysługuje prawo domagania się w imieniu upadłego banku zwrotu kapitału kredytu w pełnej wysokości. Przeciwstawić się takim roszczeniom można składając wraz ze zgłoszeniem wierzytelności oświadczenie o potrąceniu.
- Syndyk może także wszczynać postępowania windykacyjne względem osób zalegających ze spłatą rat (jeżeli uzyska tytuł egzekucyjny), kontynuować wszczęte wcześniej z powództwa banku sprawy o zapłatę, a także sprzedać wierzytelności banku innym podmiotom.
Sytuacja Frankowiczów z Getin Banku zależy od postawy syndyka
Syndyk masy upadłościowej to jedna z najważniejszych funkcji w postępowaniach upadłościowych. Jego zadaniem jest zarządzanie majątkiem upadłego podmiotu, ściąganie należności oraz podział funduszy z masy upadłościowej pomiędzy wierzycieli. Syndyk reprezentuje podmiot w upadłości, dokonuje czynności prawnych we własnym imieniu ale na rachunek upadłego. Musi działać w interesie wierzycieli, tak aby w jak największym stopniu ich zaspokoić.
Syndykiem masy upadłościowej Getin Banku został Marcin Kubiczek (licencja nr 244), który w pierwszych wypowiedziach dla mediów po ogłoszeniu upadłości banku zapowiedział, że podejmie działania w kierunku zmaksymalizowania masy upadłościowej, m.in. przeanalizuje operacje z ostatnich kilku lat pod kątem ewentualnych działań na szkodę banku. W razie wykrycia takowych, zostaną one z mocy prawa uznane za bezskuteczne, a zgromadzone środki posłużą do zaspokojenia wierzycieli. O ile Frankowicze mogą być spokojni, że syndyk podejmie próbę zgromadzenia jak najwyższych funduszy w celu zaspokojenia wierzycieli, to nie ma pewności czy w ogóle uzna on kredytobiorców frankowych za wierzycieli upadłego banku.
Co może zrobić syndyk w sprawie kredytów frankowych?
Na chwilę obecną trudno ocenić czy niedawno powołany syndyk Getin Banku w upadłości uzna umowy frankowe za nieważne i co za tym idzie – uwzględni wierzytelności Frankowiczów. Wyjaśni się to najwcześniej za kilka tygodni po stworzeniu listy wierzytelności.
W dniu 19 sierpnia 2023 roku upływa ustawowy termin 30 dni na zgłoszenie wierzytelności za pośrednictwem Krajowego Rejestru Zadłużonych. Powinni to zrobić wszyscy Frankowicze z Getin Banku uznający swoje umowy za nieważne i domagający się od banku zwrotu nieprawnie pobranych środków.
Do zgłoszenia trzeba dołączyć oświadczenie o potrąceniu swoich roszczeń o zwrot wpłaconych do banku rat kapitałowo-odsetkowych, opłat, prowizji i ubezpieczeń związanych z kredytem z roszczeniem syndyka o zwrot kapitału kredytu. Po ogłoszeniu upadłości banku syndyk ma prawo domagać się zwrotu pełnej kwoty kapitału. Jak obecnie twierdzą prawnicy oświadczenie o potrąceniu jest formą przeciwstawienia się roszczeniom syndyka i powoduje umorzenie zobowiązań wobec banku o kwotę przysługujących kredytobiorcy roszczeń. Jeżeli kredytobiorca nie złoży oświadczenia o potrąceniu może to zrobić syndyk, ale wówczas zobowiązanie zostanie umorzone tylko w części tj. do wysokości podlegającej zaspokojeniu z masy upadłościowej.
Trzeba tutaj wspomnieć, że syndyk ma prawo umieścić wierzytelność z tytułu kredytu frankowego w spisie należności, a działając w interesie wierzycieli musi przystąpić do toczących się już w sądach postępowań z powództwa banku o zapłatę. Dotyczy to sytuacji gdzie kredytobiorcy mają zaległości w spłacie rat. Sprawy te mogą być chwilowo zawieszane przez sądy w związku z ogłoszeniem upadłości, a później wznawiane już z udziałem syndyka. W razie jeśli syndyk uzyska tytuł egzekucyjny, może wszczynać postępowania windykacyjne lub próbować polubownie dogadać się z dłużnikami albo sprzedać wierzytelność innym podmiotom.
Dobry scenariusz – uznanie przez syndyka roszczeń Frankowiczów
Jak wspomniane zostało wcześniej, nie ma pewności czy syndyk uzna nieważność umów frankowych, czy też potraktuje te umowy za skuteczne. Jeżeli ziści się lepszy scenariusz, tj. syndyk uzna wierzytelność danego Frankowicza i umieści ją na liście, będzie to równoznaczne z tym, że przesądził on o nieważności umowy kredytowej.
W takiej sytuacji wszczęte do tej pory przez kredytobiorców postępowania sądowe o zapłatę powinny zostać umorzone, bo roszczenia będą podlegać zaspokojeniu w postępowaniu upadłościowym. Frankowicze zostaną ujęci w planie podziału funduszy masy upadłościowej (chodzi oczywiście o osoby, które nadpłaciły kapitał), a ich roszczenia zostaną zaspokojone w stopniu zależnym od wartości zgromadzonego majątku.
Poza roszczeniami pieniężnymi syndyk w takiej sytuacji powinien uznać również powództwo o ustalenie nieważności umowy kredytowej, a następnie złożyć wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej nieruchomości lub wydać kredytobiorcy stosowne oświadczenie o wyrażeniu zgody na wykreślenie hipoteki.
Gorszy scenariusz – syndyk nie uzna wierzytelności Frankowiczów
Należy też brać pod uwagę inny scenariusz, gdzie syndyk odmówi uznania wierzytelności Frankowiczów i nie umieści ich na liście wierzytelności. Co ważne, taką decyzję może wydać bez odrębnego postanowienia. Trzeba zatem na bieżąco śledzić obwieszczenia w Krajowym Rejestrze Zadłużonych o dołączeniu do postępowania listy wierzytelności i sprawdzić czy dana wierzytelność znalazła się na liście. Może zdarzyć się, że syndyk uzna wierzytelność, ale w niższej kwocie.
Jeżeli Frankowicz nie zgodzi się z decyzją syndyka co do odmowy uznania wierzytelności albo uznania jej w niższej wysokości, musi wyczerpać procedurę odwoławczą w ramach postępowania upadłościowego. W ciągu dwóch tygodni od daty obwieszczenia o stworzeniu przez syndyka listy wierzytelności trzeba złożyć sprzeciw do sędziego-komisarza, a jeśli wydane przez niego postanowienie także nie będzie satysfakcjonujące, pozostaje zażalenie do sądu upadłościowego.
Natomiast w razie gdy sąd upadłościowy również odmówi Frankowiczowi uznania wierzytelności, otwiera się droga do kontynuowania procesu o zapłatę z udziałem syndyka.
Syndyk zostanie też wezwany do udziału w sprawach sądowych o ustalenie nieważności umów kredytowych, które powinny być z urzędu wznawiane przez sądy. Pojawia się tutaj pytanie czy syndyk podoła zadaniu reprezentowania upadłego banku w około 10 tys. wytoczonych spraw sądowych.
Istnieje pewne prawdopodobieństwo, że syndyk będzie próbował polubownie załatwić spór z Frankowiczami, mając na względzie dużą liczbę toczących się spraw oraz wysokie koszty postępowań sądowych, które pomniejszyłyby dodatkowo masę upadłościową.
Subskrybuj nas także na Facebooku oraz Twitter i ZAWSZE otrzymuj jako pierwszy najważniejsze informacje!
