Kredytobiorcy złotowi są obecnie w szczególnie trudnej sytuacji po dziewiątej z rzędu podwyżce stóp procentowych, w wyniku której podstawowa stopa NBP wzrosła do poziomu 6 proc. Jeszcze niespełna rok temu, kiedy stopy procentowe w Polsce były na rekordowo niskim poziomie, trudno było sobie wyobrazić taką sytuację. Skłoniło to wiele osób do zadłużenia się na maksymalną możliwą kwotę. Teraz posiadacze kredytów złotowych płacą horrendalnie wysokie raty, a ich przyszłość rysuje się w czarnych barwach, bo RPP zapowiada kolejne podwyżki stóp w Polsce. Jeżeli i TY masz kredyt w złotówkach oraz płacisz olbrzymie raty mocno obciążające Twój budżet domowy, dowiedz się co możesz zrobić.
- Nie tylko kredyty we franku szwajcarskim zawierają klauzule abuzywne, które nie są wiążące dla konsumentów. W niektórych kredytach złotowych głównie z lat 2004-2009 r. (ale też z innych lat) także figurują niedozwolone postanowienia w zakresie warunków zmiennego oprocentowania. Jak twierdzą kancelarie prowadzące spory z bankami takie kredyty można podważyć w sądzie i domagać się ich unieważnienia.
- Kredytobiorcy złotowi mogą skutecznie uwolnić się od drogiego kredytu z oprocentowaniem zmiennym opartym na wskaźniku WIBOR. Pierwsze pozwy w sprawie WIBOR-u trafiły już do sądów, a prawnicy zapowiadają kolejne.
- W przeszłości zapadały już w polskich sądach wyroki unieważniające umowy kredytów złotowych. Przykładem jest sprawa prowadzona przez Kancelarię Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni dotycząca kredytu gotówkowego banku PKO BP pn. „Platinum”, która już w 2018 roku zakończyła się prawomocnym korzystnym wyrokiem.
Kredyty złotowe z wadliwymi klauzulami zmiennego oprocentowania można unieważnić
Kredytobiorcy złotowi mogą czuć się bezradni w obecnej sytuacji, gdy stopy procentowe i ich raty kredytowe idą co miesiąc w górę. Powinni jednak wiedzieć, że jako konsumenci są chronieni prawnie przed nieuczciwymi warunkami w umowach. Sprzeczne z dobrymi obyczajami postanowienia zawarte w umowach kredytowych nie są bowiem wiążące dla konsumentów.
Prawnicy reprezentujący do tej pory interesy Frankowiczów dostrzegają w umowach złotowych niedozwolone postanowienia w zakresie warunków zmiany oprocentowania. W przeszłości identyfikowane były przypadki przyznawania sobie przez banki sporej dowolności w sposobie ustalania zmiennego oprocentowania, jak również niejednoznacznego formułowania zasad i okresów zmian oprocentowania.
Zasada zmiennego oprocentowania jest istotnym warunkiem decydującym o charakterze umowy kredytowej. W przypadku, gdyby sąd uznał ten element umowy za wadliwy, co pociągałoby konieczność wyeliminowania go z umowy, teoretycznie następowałaby konwersja z kredytu o zmiennym oprocentowaniu na kredyt o oprocentowaniu stałym.
Prowadziłoby to jednak do bezpodstawnej zmiany charakteru zobowiązania, co mogłoby stanowić naruszenie zasady swobody umów. Sąd Najwyższy jest tutaj zgodny ze stanowiskiem TSUE, że pozostawienie umowy w mocy po wyeliminowaniu wadliwego postanowienia jest możliwe tylko pod warunkiem braku zmiany istoty tego warunku i w sytuacji jeśli krajowe przepisy dopuszczają możliwość kontynuowania umowy.
Warto przy tym zauważyć, że w polskim prawodawstwie nie ma przepisu dyspozytywnego, który pozwalałby na uzupełnienie wadliwego postanowienia innymi warunkami zmiennego oprocentowania z wsteczną mocą obowiązywania.
Ponadto wszelkie próby „naprawiania” umowy stawiałyby w niekorzystnej sytuacji konsumenta w stosunku do banku, znajdującego się jako profesjonalista w uprzywilejowanej i dominującej pozycji.
Takie działania sprzeciwiałyby się także odstraszającej roli przepisów unijnej dyrektywy 93/13, która przewiduje sankcje dla przedsiębiorców (banków) stosujących nieuczciwe praktyki w relacjach z konsumentami. Bank nie poniósłby wówczas żadnych negatywnych konsekwencji wprowadzania do umów niedozwolonych zapisów.
Powyższe prowadzi do konkluzji, że jedynym dopuszczalnym prawnie rozstrzygnięciem w przypadku uznania przez sąd postanowień umowy w zakresie zmiennego oprocentowania za niedozwolone, jest skutek w postaci nieważności całej umowy.
Pierwsze pozwy od kredytobiorców złotowych kwestionujące klauzule zmiennego oprocentowania bazujące na wskaźniku WIBOR trafiły już do sądów. Prawnicy zapowiadają, że jest to początek fali pozwów od kredytobiorców złotowych, bo sygnalizowane przez rząd zastąpienie od 2023 roku WIBOR-u innym wskaźnikiem nie poprawi znacząco sytuacji „Złotówkowiczów”. Warto przy tym zaznaczyć, że umowy kredytów złotowych już kilka lat temu były unieważniane przez sądy, czego przykładem jest niżej omówiona sprawa.
Prawomocna wygrana z bankiem w sprawie kredytu złotowego pn. „Platinum”
Już w 2018 roku Sąd Okręgowy w Siedlcach rozstrzygnął na korzyść kredytobiorczyni sprawę (sygn. akt I C 1139/16) dotyczącą umowy złotowego kredytu gotówkowego banku PKO BP pn. „Platinum”, zawierającą niedozwolone postanowienia odnoszące się do sposobu ustalania zmiennego oprocentowania kredytu.
Sprawa została zainicjowana przez bank, który wypowiedział umowę kredytową w związku z nieregularną spłatą rat i skierował do sądu pozew o zapłatę ponad 155 tys. zł, pomimo że wymagalne zadłużenie wynosiło tylko 8 tys. zł.
Na szczęście kredytobiorczyni w porę zwróciła się po pomoc do Kancelarii Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni. Po wnikliwej analizie umowy kredytowej prawnicy stwierdzili, że zawiera ona nieuczciwe postanowienia dotyczące zmiennego oprocentowania kredytu. Umowa nie określała w sposób wystarczająco precyzyjny w jakich okresach oprocentowanie jest zmieniane oraz kiedy zaczynają i kończą się 3-mieisęczne okresy obowiązywania danej stawki oprocentowania. Powyższe potwierdził powołany do sprawy biegły z dziedziny rachunkowości.
Bank dopuścił się także szeregu innych nieprawidłowości wobec kredytobiorczyni, m.in. nie dopełnił obowiązków informacyjnych w zakresie całkowitej kwoty do zapłaty, stopy oprocentowania, warunków i terminów spłaty rat. Ponadto ukrył w umowie dodatkowe koszty w postaci prowizji, ubezpieczeń i opłat.
Kancelaria Sosnowski skutecznie zakwestionowała powództwo banku wskazując na zawarte w umowie klauzule niedozwolone oraz inne uchybienia ze strony banku. W efekcie Sąd Okręgowy w Siedlcach wydał wyrok oddalający powództwo banku w całości.
