Ostatni piątek kwietnia nie był pomyślny dla Getin Noble Banku – jego notowania w ciągu ostatnich 5 dni spadły już o ponad 50%. Rankiem tego dnia bank opublikował raporty za ubiegły rok oraz za I kwartał br., z których wynika, że ma on poważne problemy finansowe, w dużej mierze związane z kredytami we frankach, stanowiącymi w dalszym ciągu znaczącą część jego portfela. Bank poinformował również swoich inwestorów o możliwości ogłoszenia upadłości. Co to oznacza dla frankowiczów mających kredyt w CHF w Getin Banku?
Audytor odmówił wystawienia opinii do raportu Getin Noble Banku
Problemy z rentownością Getin Noble Banku trwają już od wielu miesięcy. W grudniu 2021 roku KNF zobowiązała bank do przedłożenia w terminie 4 miesięcy nowego planu naprawczego. Ustanowiła też dla banku kuratora, którym jest Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Po piątkowej publikacji raportu rocznego opinia publiczna dowiedziała się z komunikatu wydanego przez Getin Noble, że audytor spółki – Grant Thornton Polska – odmówił wydania swojej opinii do tego dokumentu. Powodem odmowy wskazanym przez biegłego rewidenta jest możliwe wzajemne oddziaływanie na siebie czynników ryzyka uwzględnionych przez bank w raporcie, które mogą mieć potencjalny skumulowany wpływ na sprawozdanie finansowe.
Jako jedno z głównych zagrożeń Getin Noble Bank wskazał w swoim raporcie ryzyko prawne związane z kredytami indeksowanymi do franka szwajcarskiego. Pozostałe ryzyka ujęte przez spółkę to niespełnienie minimalnych wymogów kapitałowych oraz niepewność dotycząca możliwego pełnego wykorzystania aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego w przyszłości.
Getin Noble Bank poinformował również o złożeniu do Komisji Nadzoru Finansowego nowego planu naprawczego, który zawiera w sobie pakiet rozwiązań, jakie mają wpłynąć na odbudowę wskaźników kapitałowych spółki do 2027 roku.
Getin Noble zwiększa rezerwy przeznaczone na ryzyko związane z kredytami w CHF
Głównym powodem, który miał wpływ na obniżenie wyników banku za ostatni kwartał ubiegłego roku, było dotworzenie rezerwy z przeznaczeniem na ryzyko prawne związane z kredytami frankowymi. Mowa o kwocie 882,4 mln złotych, która ma znaczny udział w raportowanej kondycji banku. Szacuje się, że strata netto Getin Noble Banku za ostatni kwartał 2021 roku wynosi prawie 996 milionów złotych, zaś za cały ubiegły rok to prawie 1,07 mld zł.
Przeczytaj: Getin Bank – Wyroki, Orzecznictwo, wygrane sprawy Frankowiczów
Na chwilę obecną rezerwa Getin Banku na kredyty w CHF to 1,3 mld złotych – biorąc pod uwagę, jak duży jest udział kredytów indeksowanych do helweckiej waluty w portfelu spółki, zgromadzone na ten cel środki są poniżej przeciętnej i wynoszą ok 15% całkowitej wartości tej grupy kredytów.
Dla porównania średnie pokrycie rezerwami kredytów frankowych wynosi w innych bankach ok. 30-40%. Jeśli Getin Bank podjąłby działania zmierzające do zwiększenia tych rezerw i zbliżenia się do wyników konkurencji, wiązałoby się to z kolejnymi stratami, sięgającymi setek milionów złotych.
Rośnie liczba pozwów frankowych przeciwko spółce
Hipoteki frankowe składają się na ponad 1/4 portfela Getin Banku, a ich łączna wartość to ok. 8,8 mld złotych. Bank próbuje minimalizować swoje straty przez podpisywanie ugód z frankowiczami, nie zmienia to jednak faktu, że do marca br. bank był stroną pozwaną w ponad 9500 sprawach o unieważnienie lub odfrankowienie kredytu, a w samym tylko I kwartale 2022 roku kredytobiorcy frankowi wnieśli do sądów powszechnych niemal 900 spraw przeciwko Getinowi.
Nie należy zapominać o tym, że orzecznictwo w sprawach frankowych systematycznie się zaostrza, a sądy nie podchodzą przychylnie do prób minimalizowania przez banki strat pod postacią pozywania klientów o wynagrodzenie za korzystanie z udzielonego kapitału.
W zeszłym miesiącu swoją cegiełkę do wzmocnienia pozycji kredytobiorców dołożył Sąd Najwyższy, publikując uchwałę dotyczącą kształtowania kursu waluty obcej przez banki. Wielu specjalistów z dziedziny prawa jest zdania, że to właśnie ta uchwała stanowi przesłankę do kwestionowania umów frankowych zawartych z bankiem przez przedsiębiorców.
Choć kredytobiorcy niebędący konsumentami nie mogą powoływać się na obecność w umowie klauzul niedozwolonych, mogą podjąć próbę wykazania w sądzie, że umowa była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, a sądy powszechne, mając na uwadze uchwałę SN, będą musiały się nad tym problemem pochylić.
Zobacz: Czy warto już teraz zdecydować się na pozwanie banku za kredyt we frankach?
Nie można nie wspomnieć o spodziewanym wyroku TSUE w kwestii ustalenia biegu przedawnienia roszczeń w sprawach frankowych. Ten temat budzi ogromny niepokój sektora bankowego – i słusznie, bo jeśli TSUE w pełni przychyli się do racji kredytobiorców, sytuacja banków w sporach z frankowiczami może być jeszcze trudniejsza, a łączne straty tego sektora mogą przekroczyć 200 mld złotych.
Pozwanie Getin Noble Bank za kredyt w CHF – dlaczego nie ma sensu czekać?
Biorąc pod uwagę powyższe czynniki, kredytobiorcy mający umowę kredytowa w CHF zawartą z Getin Bankiem nie powinni zwlekać z decyzją o wniesieniu pozwu. Dalsza zwłoka może bowiem znacznie utrudnić lub nawet uniemożliwić dochodzenie roszczeń wobec spółki. Coraz częściej mówi się o tym, że Getin Noble może podzielić losy Idea Banku, którego aktywa zostały przejęte przez Pekao, a w samej spółce został jedynie portfel kredytów w CHF.
Niewykluczone, że bank zostanie postawiony w stan upadłości – wówczas, nawet jeśli sąd uzna umowę kredytową za nieważną, odzyskanie nienależnie pobranych przez bank środków może być niemożliwe.
Prawnicy i radcy prawni specjalizujący się w temacie kredytów frankowych radzą frankowiczom jak najszybsze wystąpienie przeciwko bankowi na drogę sądową i nie tylko samo zakwestionowanie ważności umowy, ale również złożenie wniosku o zabezpieczenie roszczenia. Kredytobiorcom radzi się także, aby wnioskowali o zawieszenie spłacania rat na czas trwającego postępowania, co pozwoli odciążyć ich finansowo i minimalizować potencjalne straty.
Kancelarie frankowe ostrzegają konsumentów, że w razie niezabezpieczenia ich roszczeń może dojść do sytuacji, w jakiej – gdy zapadnie prawomocny wyrok – pozwany bank nie będzie posiadał już majątku, z którego można będzie wyegzekwować postanowienia decyzji sądu. Biorąc pod uwagę obecną sytuację spółki Getin Noble oraz to, że może ona pójść drogą Idea Banku, konsumenci w dalszym ciągu spłacający swój kredyt w CHF jak najszybciej powinni podjąć stanowcze kroki prawne, by zwiększyć swoje szanse na odzyskanie nadpłaconych środków.
