Od pewnego czasu pojawiają się doniesienia, że rządowy projekt ustawy dotyczący wakacji kredytowych dla posiadaczy kredytów hipotecznych w PLN może dopuszczać możliwość ubiegania się o tę formę wsparcia także przez Frankowiczów. Wszystko przez nieprecyzyjne zapisy ustawy. Intencją rządu było ewidentnie wyłączenie posiadaczy kredytów w CHF z możliwości skorzystania z ustawowych wakacji kredytowych, wprowadzających możliwość zawieszenia spłaty maksymalnie 8 rat w latach 2022-2023. Pomimo że rząd wyłączył kredytobiorców frankowych ze wsparcia w formie wakacji kredytowych, mogą oni legalnie nie płacić rat aż do momentu wydania prawomocnego wyroku w sprawie o unieważnienie kredytu. Takie rozwiązanie dopuszcza instytucja prawa cywilnego, jaką jest zabezpieczenie roszczeń powoda na czas trwania procesu. W ten sposób Frankowicz może nie płacić rat aż do rozstrzygnięcia sądowego, co jest lepszym rozwiązaniem niż wakacje kredytowe.
- Frankowicze mogą wnioskować o zawieszenie spłaty rat do czasu uzyskania prawomocnego wyroku unieważniającego umowę frankową. W ten sposób uzyskują coś na kształt wakacji kredytowych, jednak w znacznie szerszym wymiarze niż przewiduje to rządowy projekt ustawy wprowadzającej wsparcie dla kredytobiorców złotowych.
- Największe szanse na uzyskanie zabezpieczenia mają kredytobiorcy, którzy spłacili już kwotę nominalną kredytu oraz posiadacze kredytów w bankach zagrożonych upadłością lub prowadzących na terenie Polski ograniczoną działalność.
- Wniosek o zabezpieczenie można złożyć na każdym etapie trwania postępowania sądowego. Zwykle jest on składany wraz z pozwem, a sąd musi go rozpatrzyć w pierwszej kolejności. Najlepszym momentem na złożenie wniosku jest początek postępowania apelacyjnego. Rozpatrujący wniosek sąd II instancji nie musi uzasadniać postanowienia, a bankowi na tym etapie nie przysługuje środek zaskarżenia.
Frankowicz może wnioskować o zawieszenie spłaty rat
Kancelarie frankowe reprezentujące kredytobiorców, którzy zdecydowali się na pozwanie banku w związku ze swoim kredytem w CHF, w uzasadnionych przypadkach składają do sądu wniosek o udzielenie kredytobiorcy zabezpieczenia w postaci zawieszenia obowiązku spłaty rat aż do momentu wydania prawomocnego wyroku.
Jeżeli sąd przychyli się do wniosku, kredytobiorca praktycznie korzysta z darmowych wakacji kredytowych i przez wiele miesięcy nie musi płacić rat. W dobie szalejącej inflacji i wysokiego kursu franka jest to wymierne wsparcie dla domowego budżetu. Frankowicz może czekać w komfortowych warunkach na wyrok i skupić się na dochodzeniu roszczeń od banku, nie martwiąc się o rosnące raty kredytu w CHF.
Wraz z wnioskiem o zawieszenie spłaty rat prawnicy zwykle składają także wniosek o zakazanie bankowi przekazywania informacji o niespłacaniu rat do Biura Informacji Kredytowej oraz do Systemu Bankowy Rejestr. Ponadto zabezpieczenie obejmuje często zakaz wypowiedzenia umowy przez bank oraz zakaz wdrażania wobec kredytobiorcy działań windykacyjnych.
Zobacz: Nie dajesz rady spłacać kredytu we frankach? Poproś sąd o wstrzymanie spłaty.
Najczęściej wnioski o zabezpieczenie składane są wraz z pozwem, a sądy mają obowiązek rozpatrzyć je w pierwszej kolejności. W razie akceptacji wniosku, kredytobiorca już na etapie wstępnym sprawy ma świadomość, że sąd uznał jego roszczenie główne dotyczące unieważnienia umowy kredytowej za uprawdopodobnione.
Z drugiej strony trzeba wiedzieć, że złożenie wniosku o zabezpieczenie ma też pewien minus w postaci przedłużenia postępowania o około pół roku. Sąd zamiast badać umowę kredytową, w pierwszej kolejności rozpoznaje czy udzielenie zabezpieczenia jest zasadne.
Po wydaniu postanowienia udzielającego zabezpieczenie, banki zazwyczaj składają zażalenie, które jest przez kolejne tygodnie rozpatrywane przez sąd. Większość takich zażaleń jest oddalana przez sądy, a postanowienia o zabezpieczeniu są utrzymywane w mocy.
Według prawników, najlepszym momentem na złożenie wniosku o zabezpieczenie jest początek postępowania apelacyjnego. Wówczas jest on rozpoznawany przez sąd II instancji, który nawet nie musi uzasadniać postanowienia. Na tym etapie bankowi nie przysługuje też prawo do zaskarżenia postanowienia.
Warunki uzyskania zabezpieczenia
Udzielenie zabezpieczenia roszczeń w postaci zawieszenia obowiązku spłaty rat leży w gestii sądu, który bada czy spełnione zostały dwie przesłanki tj. uprawdopodobnienie roszczenia i wykazanie interesu prawnego. Wniosek do sądu powinien być dobrze umotywowany, dlatego powinna go sporządzić dobra kancelaria frankowa.
Uprawdopodobnienie roszczenia polega na wykazaniu, że istnieje wiele argumentów przemawiających za nieważnością umowy kredytowej (m.in. klauzule abuzywne, naruszenie dobrych obyczajów i interesów konsumenta, sprzeczność z ustawą Prawo bankowe, nierównowaga kontraktowa).
Sądy czasami przyznają, że roszczenie zostało uprawdopodobnione, czyli przewidują zakończenie sprawy unieważnieniem umowy, jednak odmawiają udzielenia zabezpieczenia, gdyż interes prawny nie został wykazany dostatecznie.
Przeczytaj: Duża inflacja to fakt – czy warto zainwestować i pozwać bank o unieważnienie kredytu we frankach w 2022 r.
O interesie prawnym możemy mówić jeżeli pojawia się niepewność stanu prawnego uzasadniająca konieczność ochrony konsumenta na czas trwania procesu.
Taka sytuacja zachodzi w przypadku banków, które znajdują się na skraju niewypłacalności (np. Getin Bank) i nieprowadzących w Polsce działalności operacyjnej, a także nieposiadających oddziałów ani placówek (m.in. BPH, Raiffeisen Bank International, Deutsche Bank Polska). Powołanie się na interes w ochronie praw majątkowych w związku z trudną kondycją finansową banku powinno przekonać sąd do konieczności udzielenia zabezpieczenia. Dochodzenie roszczeń od banku, który ogłosił upadłość lub takiego, który praktycznie zwinął działalność na terenie Polski może być w przyszłości utrudnione.
Prawnicy zauważają, że zabezpieczenie jest najlepszym sposobem ochrony przed utratą pieniędzy w przypadku osób procesujących się z bankami zagrożonymi upadłością, zwłaszcza w sytuacji gdy pożyczony kapitał został już nadpłacony. Odzyskanie nadpłaconych pieniędzy od banku objętego upadłością może być mocno utrudnione, a nawet niemożliwe.
Jakie szanse na uzyskanie zabezpieczenia roszczeń?
Największe szanse na uzyskanie zabezpieczenia roszczeń w postaci zawieszenia obowiązku spłaty rat mają kredytobiorcy, którzy spłacili już nominalną wartość kapitału. Sądy zazwyczaj przychylają się do takich wniosków, uznając że dalsze spłacanie rat prowadziłoby do bezpodstawnego wzbogacenia się banku oraz zwiększyłoby skalę rozliczeń po prawomocnym wyroku unieważniającym umowę.
Drugą przesłanką, która przekonuje sądy jest zła kondycja finansowa banku, stwarzająca niepewność prawną i ryzyko, że wykonanie wyroku unieważniającego umowę może być w przyszłości utrudnione.
Ciekawe: WYROK bez ROZPRAWY W SPRAWIE o Kredyt we Frankach – zobacz już są takie wyroki
Wiele zależy także od sądu, do którego trafi wniosek. Ze statystyk wynika, że najwięcej zabezpieczeń udziela tzw. „wydział frankowy” w Sądzie Okręgowym w Warszawie. W 90 proc. przypadków przychyla się on do wniosków, jeśli spłacony został już w całości kapitał. Orzecznictwo w innych sądach nie jest jeszcze tak jednorodne, ale coraz częściej można spotkać się z przychylnym podejściem sędziów do udzielania kredytobiorcom zabezpieczeń.
Trzeba wiedzieć, że negatywna decyzja sądu co do udzielenia zabezpieczenia nie oznacza automatycznie przegrania procesu o unieważnienie umowy. Wprost przeciwnie, nieodosobnione są przypadki, że sędzia odmawia wydania zabezpieczenia, a później orzeka nieważność umowy kredytowej.
Zabezpieczenie lepsze od wakacji kredytowych
Rządowe wakacje kredytowe dla „Złotówkowiczów” przewidują możliwość zawieszenia spłaty tylko ośmiu rat kredytowych w latach 2022-2023. Raty te nie są im darowane, ale odpowiednio wydłużany jest okres kredytowania i kwoty zawieszonych rat trzeba oddać w późniejszym terminie.
Sądowe zabezpieczenie w postaci zawieszenia spłaty rat do czasu prawomocnego wyroku pozwala Frankowiczom nie płacić rat przez wiele miesięcy, a nawet lat aż do zakończenia procesu.
Zobacz koniecznie: SZTUCZNA INTELIGENCJA dla Frankowiczów sprawdzi w 2 min czy możesz pozwać bank
Kredytobiorcy muszą jednak liczyć się z tym, że w razie przegrania sprawy (co jest mało prawdopodobne, bo Frankowicze wygrywają ponad 90 proc. postępowań) będą musieli oddać bankowi sumę zawieszonych rat kapitałowo-odsetkowych. Bank nie będzie mógł jednak domagać się ustawowych odsetek za opóźnienie, bo zawieszenie rat odbywało się na mocy postanowienia sądu.
