Zainicjowany przez Szefa KNF w grudniu 2020 roku program ugód z Frankowiczami wyraźnie nie cieszy się zainteresowaniem klientów banków. Warunki ugód są mało atrakcyjne w porównaniu do korzyści, jakie można uzyskać na wygraniu sprawy sądowej z bankiem. Dlatego statystyki zaprezentowane przez KNF oraz czołowy bank realizujący ugody (PKO BP) nie powalają z nóg. Wynika z nich, że na około 410 tys. czynnych kredytów frankowych, ugody na warunkach KNF podpisało do 20 czerwca br. zaledwie 15,6 tys. kredytobiorców, 5,6 tys. klientów odrzuciło propozycję konwersji kredytu na złotowy, a w trakcie mediacji jest jeszcze około 3 tys. klientów. Sukcesem nie może się też pochwalić lider programu – bank PKO BP, który posiada 100 tys. czynnych umów frankowych. Klienci tego banku złożyli około 27 tys. wniosków o mediację, a kompromisem zakończyło się dopiero 15,3 tys. mediacji.
- Niewielki odsetek klientów banków PKO BP, ING Bank i BOŚ Bank, realizujących program ugód według kryteriów ogłoszonych przez Szefa KNF, zdecydował się na przyjęcie warunków ugody. Powodem są rosnące stopy procentowe, które wywindowały w górę wskaźnik WIBOR 3M do poziomu ponad 7 proc., a WIBOR 6M do 7,32 proc.
- Konwersja kredytu frankowego na złotówki w dobie rosnących stóp procentowych jest całkowicie nieopłacalna i obarczona dużym ryzykiem dalszych wzrostów oprocentowania. Alternatywą dla kredytobiorców nie jest też opcja ze stałym oprocentowaniem, bo banki nie są skłonne do zaoferowania oprocentowania poniżej 8 – 10 procent.
- Frankowiczom zdecydowanie bardziej opłaca się wejście na drogę sądową. Jak dotąd pozwy przeciwko bankom złożyło około 120 tys. kredytobiorców frankowych. Korzyści z wyroku unieważniającego umowę kilkakrotnie przewyższają znikome zyski z ugody, a na prawomocny wyrok nie trzeba czekać długo. W dalszej części artykułu przedstawiamy trzy sprawy, które zakończyły się prawomocnymi unieważnieniami umów kredytowych w zaledwie 20 – 24 miesiące.
Program ugód z Frankowiczami to niewypał
Pomysł oferowania przez banki ugód kredytobiorcom frankowym zrodził się w grudniu 2020 roku. Zaproponował go Szef KNF widząc w nim szansę na uratowanie sektora bankowego przed wysokimi kosztami związanymi z masowym unieważnianiem umów frankowych przez polskie sądy.
Większość banków niechętnie podeszła do tej propozycji – niektóre z nich (np. Raiffeisen) wprost zakomunikowały, że nie zamierzają przystępować do programu. Musiało minąć kilka miesięcy zanim pierwszy bank, PKO BP na początku października 2021 ogłosił, że uruchamia program ugód przeznaczony dla szerokiej grupy klientów frankowych.
Ugody miały być realizowane według kryteriów wyznaczonych przez Przewodniczącego KNF, tj. kredyty w CHF miały zostać przeliczone na złotówki, tak jakby od początku były zawarte w PLN. Poza zmianą waluty, dotychczasowy wskaźnik oprocentowania LIBOR (od stycznia 2022 r. SARON) miał zostać zastąpiony WIBOR-em.
Uruchomienie programu ugód zbiegło się w czasie z pierwszą z serii podwyżek stóp procentowych przez RPP. W wyniku dziewięciu podwyżek, jakie miały miejsce od października 2021 do czerwca 2022, podstawowa stopa NBP urosła do poziomu 6 proc. Jeszcze wyższe wartości przyjmuje wskaźnik WIBOR stanowiący podstawę oprocentowania kredytów złotowych, który obecnie przekracza 7 proc.
Rosnący WIBOR sprawia, że ugoda z bankiem całkowicie się nie opłaca. Za cenę niewielkiego obniżenia salda zadłużenia, kredytobiorca przyjmuje na siebie nieograniczone ryzyko wzrostu stóp procentowych.
Tłumaczy to dlaczego tak mało Frankowiczów zdecydowało się na zawarcie ugody. Poza bankiem PKO BP, ugody na warunkach KNF realizował także BOŚ Bank oraz ING Bank Śląski.
Podpisanie ugody poprzedzały mediacje prowadzone za pośrednictwem Sądu Polubownego przy KNF. KNF podała statystyki za okres od początku października 2021 do 20 czerwca 2022. Wynika z nich, że przed sądem polubownym podpisano w tym okresie zaledwie 15,6 tys. ugód w sprawie kredytów frankowych, a 3 tys. mediacji jest jeszcze w trakcie. Natomiast propozycję zawarcia ugody odrzuciło 5,6 tys. klientów. To bardzo słabe rezultaty, biorąc pod uwagę fakt, że czynnych umów frankowych jest jeszcze w Polsce około 410 tys.
Sprawdź: Najlepsze „lokaty bankowe” w 2022 r. tylko dla osób z kredytem we frankach
Lider na rynku kredytów w CHF, czyli bank PKO BP ciągnie do przodu program ugód, ale jego wyniki też nie są imponujące w porównaniu do ilości umów frankowych (PKO BP posiada około 100 tys. czynnych kredytów frankowych).
Do tej pory PKO BP zakończył pozytywnie około 15,3 tys. mediacji, a ilość złożonych przez jego klientów wniosków o mediację wynosi szacunkowo 27 tys. Udział pozostałych dwóch banków realizujących ugody na warunkach KNF (BOŚ Bank, ING Bank Śląski) jest niewielki.
Inne banki, takie jak mBank czy Bank Millennium, realizują ugody na własnych, jeszcze mniej korzystnych warunkach i też nie mają się czym pochwalić jeżeli chodzi o liczbę zawartych ugód z Frankowiczami.
Frankowicze wybierają drogę sądową i szybko wygrywają
Ugody są całkowicie nieopłacalne, dlatego Frankowicze decydują się na ścieżkę sądową. W wyniku wygrania w sądzie sprawy z bankiem można zyskać wielokrotnie więcej niż na ugodzie.
Dodatkowo sprawy w sądach nie toczą się już długo, a prawomocne wyroki zapadają nieraz w tempie ekspresowym, tj. poniżej 2 lat.
Przedstawiamy trzy sprawy prowadzone przez kancelarię frankową (Kancelaria Adwokacka Paweł Borowski z siedzibą we Wrocławiu), które zakończyły się prawomocnymi unieważnieniami umów kredytowych w okresie od 20 do 24 miesięcy przed sądami w Szczecinie, we Wrocławiu i w Warszawie.
Prawomocne unieważnienie umowy GE Money Bank/BPH w Szczecinie w 24 miesiące
W dniu 31 maja 2022 roku Sąd Apelacyjny w Szczecinie w ramach sprawy o sygn. akt ACa 869/21 oddalił apelację banku BPH (następca prawny GE Money Bank) od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 30 września 2021 r. do sprawy o sygn. akt I C 207/20, który ustalił nieważność umowy GE Money Bank i zasądził na rzecz klientów Kancelarii Adwokackiej Paweł Borowski kwoty 68,5 tys. zł oraz ponad 50 tys. CHF.
Po zaledwie 24 miesiącach trwania postępowania w dwóch instancjach sądowych umowa kredytowa stała się prawomocnie nieważna. Na korzystnym prawomocnym wyroku kredytobiorcy zyskali kwotę około 516 tys. złotych.
Prawomocne unieważnienie umowy mBank we Wrocławiu w niespełna 2 lata
W dniu 26 maja 2022 roku Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wydał wyrok prawomocny do sprawy o sygn. akt I ACa 420/22, na mocy którego umowa kredytu indeksowanego mBanku została prawomocnie uznana za nieważną po niespełna dwóch latach trwania postępowania w dwóch instancjach sądowych.
W pierwszej instancji sprawę badał Sąd Okręgowy w Świdnicy, który w dniu 11 stycznia 2022 roku w ramach postępowania o sygn. akt I C 1101/20 ustalił nieważność przedmiotowej umowy i zasądził na rzecz kredytobiorców kwotę ponad 99 tys. zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.
Ciekawe: SZTUCZNA INTELIGENCJA dla Frankowiczów sprawdzi w 2 min czy możesz pozwać bank
Ze stanowiskiem sądu pierwszoinstancyjnego zgodził się Sąd Apelacyjny we Wrocławiu, który potwierdził że umowa zawierała klauzule abuzywne i nie została z kredytobiorcami indywidualnie uzgodniona. W związku ze stosunkowo niską kwotą kredytu, która opiewała na 81 tys. złotych, zysk z wyroku był w tym przypadku odpowiednio niższy i wyniósł około 83 tys. złotych.
Prawomocne unieważnienie umowy Metrobanku (Getin Bank) w Warszawie w 20 miesięcy
Kolejni klienci Kancelarii Adwokackiej Paweł Borowski mogli w dniu 9 maja 2022 roku cieszyć się z prawomocnego unieważnienia umowy kredytu frankowego, zawartej z dawnym Metrobankiem (obecnie Getin Bank).
Prawomocny wyrok w sprawie o sygn. akt VI ACa 687/21 wydał Sąd Apelacyjny w Warszawie, który oddalił apelację banku od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 15 czerwca 2021 roku do sprawy o sygn. akt XXV C 413/21, na mocy którego umowa kredytowa została uznana za nieważną.
Łącznie w dwóch instancjach sądowych sprawa toczyła się zaledwie 1 rok i 8 miesięcy, co jak na warunki sądów warszawskich jest tempem błyskawicznym. Prawomocny wyrok unieważniający umowę oznacza, że kredytobiorcy nie muszą dalej spłacać rat, a z bankiem będą musieli rozliczyć się tylko z kwoty pożyczonego kapitału, bez odsetek.
