Bank BNP Paribas zaprezentował nowe dane dotyczące liczby zawartych ugód z Frankowiczami. Akcja pilotażowa ugód dla kredytobiorców frankowych ruszyła w grudniu 2021 roku. Ze statystyk wynika, że ugodę z bankiem BNP Paribas zawarło dotąd niespełna 17 proc. kredytobiorców, do których trafiła oferta. Według stanu na dzień 5 sierpnia 2022 roku, bank skierował propozycję zawarcia ugody do 3.960 wybranych klientów, z czego 890 zaakceptowało warunki porozumienia, a tylko 665 podpisało ugody. Bank BNP Paribas na dzień 30 czerwca 2022 roku posiadał portfel kredytów hipotecznych i mieszkaniowych udzielonych klientom indywidualnym we franku szwajcarskim o wartości 4,4 mld zł. W jego skład wchodzą umowy kredytu budowlanego przejęte w wyniku fuzji z Bankiem Gospodarki Żywnościowej (BGŻ) oraz umowy frankowe dawnego Fortis Bank Polska.
- Bank BNP Paribas początkowo nie zamierzał oferować kredytobiorcom ugód i niechętnie ustosunkował się do pomysłu Szefa KNF. Dopiero pod koniec grudnia 2021 r., kiedy okazało się że w sądach lawinowo przybywa pozwów przeciwko temu bankowi, zdecydował się na uruchomienie pilotażu ugód.
- Z wcześniejszych informacji wynika, że bank BNP Paribas wybranym kredytobiorcom frankowym zaproponował przekształcenie kredytu frankowego w złotowy z oprocentowaniem na podstawie stawki WIBOR i niewielką obniżkę salda zadłużenia – punktem wyjścia do negocjacji miało być zmniejszenie salda o około 20 proc.
- W dobie rosnącego stale WIBOR-u, oferta banku BNP Paribas nie jest konkurencyjna względem tego co można zyskać w wyniku sądowego wyroku unieważniającego umowę. Korzyści finansowe ze ścieżki sądowej wielokrotnie przewyższają wątpliwe zyski z ugody.
- Prezentujemy trzy sprawy zakończone sądowymi unieważnieniami kredytów banku BNP Paribas. Dotyczy to zarówno umów dawnego Fortis Banku, jak i banku BGŻ.
Frankowicze nie są zainteresowani ugodami z bankiem BNP Paribas
Osób zainteresowanych zawarciem ugody z bankiem BNP Paribas praktycznie nie przybywa. Według stanu na koniec kwietnia br., indywidualne propozycje negocjacji warunków kredytu frankowego trafiły do 3.064 wybranych klientów, z czego zaakceptowane zostało tylko 625 ofert.
Według najświeższych danych, na koniec pierwszej połowy br. bank przedstawił 3.697 indywidualnych propozycji, 789 klientów zaakceptowało warunki, a do podpisania ugody doszło w 564 przypadkach.
Na dzień 5 sierpnia br. sprawa wyglądała następująco:
- bank BNP Paribas przedstawił indywidualne propozycje ugód 3.960 klientom
- 890 klientów zaakceptowało przedstawione propozycje ugody
- podpisane zostało 665 ugód (niecałe 17 proc.)
Bank poinformował, że indywidualne negocjacje prowadzi głównie z klientami, z którymi pozostaje już w sporze prawnym oraz z tymi, co do których istnieje uzasadnione ryzyko wejścia na ścieżkę sądową.
Jak widać, niewielu kredytobiorców, którym bank zaoferował ugodę polegającą na przekształceniu kredytu w złotowy z oprocentowaniem na bazie wskaźnika WIBOR, zdecydowało się na jej zawarcie.
W dobie rosnącego na skutek serii podwyżek stóp procentowych WIBOR-u, trzeba liczyć się z koniecznością spłat wysokich rat kredytów złotowych, które w krótkim czasie pochłoną niewielkie zyski wynikające z obniżenia salda zadłużenia w ramach ugody. Propozycje banku BNP Paribas są zatem wyjątkowo nieopłacalne, tym bardziej że istnieje inny sposób rozstrzygnięcia sporu, tj. droga sądowa.
Kredytobiorcy frankowi preferują ścieżkę sądową
Posiadacze kredytów frankowych w BNP Paribas nie chcą zawierać ugód na warunkach zaproponowanych przez bank. Wolą pójść do sądu i tam domagać się unieważnienia umowy bądź jej odfrankowienia. Na takim rozstrzygnięciu zyskują wielokrotnie więcej niż w wyniku zawarcia ugody.
Na koniec czerwca 2022 roku bank BNP Paribas był pozwany łącznie w 2.858 sprawach, przy czym tylko w pierwszym półroczu przybyło 846 nowych postępowań prowadzonych w sądach przeciwko temu bankowi.
Z uwzględnieniem spraw zakończonych prawomocnymi wyrokami, kredytobiorcy z BNP Paribas wytoczyli łącznie 3.016 powództw domagając się unieważnienia lub odfrankowienia umów banku BNP Paribas, a wartość dochodzonych przez nich roszczeń sięgnęła na koniec czerwca br. kwoty 1.228,72 mln zł, wobec 858,03 mln zł na koniec grudnia 2021 r.
Ciekawe: Frankowicze nie mają wyjścia i idą do sądów po unieważnienie kredytów CHF
Z końcem czerwca bank zwiększył wartość rezerw na ryzyko prawne związane z kredytami frankowymi do kwoty 1.486 mln zł, czyli o blisko 200 mln więcej w porównaniu do końcówki roku 2021, kiedy to stan rezerw wynosił 1.290,4 mln zł.
Zwieszona wartość rezerw na wypłaty kwot zasądzanych wyrokami na rzecz Frankowiczów świadczy o tym, że przybywa spraw sądowych przeciwko bankowi, a kredytobiorcy odzyskują od banku duże sumy.
Przykłady wygranych spraw frankowych z bankiem BNP Paribas
Zarówno umowy frankowe dawnego Fortis Bank Polska, jak i banku BGŻ zawierają poważne wady prawne. Na tej podstawie Frankowicze unieważniają te umowy w sądach. Poniżej przykłady trzech spraw zakończonych wyrokami unieważniającymi umowy banku BNP Paribas.
Ekspresowe unieważnienie umowy banku BNP Paribas w Warszawie w 10 miesięcy
W dniu 14 marca 2022 roku Sąd Okręgowy w Warszawie, po 10 miesiącach trwania postępowania w I instancji ustalił, że umowa kredytowa dawnego Fortis Banku, zakwestionowana przez klientów Kancelarii Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni w pozwie złożonym w maju 2021 r., jest nieważna i na rzecz kredytobiorców zasądził kwotę 139.025, 89 zł.
Sąd wydając wyrok unieważniający umowę d. Fortis Banku zwrócił głównie uwagę na brak konsensusu stron co do kwoty kredytu. Kredytobiorcy wnioskowali o kredyt w wysokości 200.000 zł. Kwota kredytu określona w umowie opiewała na 87.263,84 CHF, natomiast rzeczywiście wypłacona kwota wynosiła 149.590 zł.
Niezgodności te przesądziły o nieważności umowy. Dodatkowo sąd stwierdził, że bank wprowadził klientów w błąd wykorzystując ich niewiedzę i niedoświadczenie.
Kredyt denominowany kursem CHF został przedstawiony jako tańszy i niżej oprocentowany, a ukryte zostały dodatkowe koszty w postaci spreadu walutowego.
Prawomocne unieważnienie kredytu Fortis Banku przez byłego dyrektora oddziału tegoż banku
Sprawa tocząca się najpierw przed Sądem Okręgowym w Lublinie (sygn. akt I C 10/19), a następnie przed Sądem Apelacyjnym w Lublinie (sygn. akt I ACa 123/21) miała wymiar precedensowy, gdyż dotyczyła kredytu frankowego zaciągniętego w Fortis Bank Polska przez długoletniego pracownika bankowości, pełniącego przez pewien czas funkcję dyrektora oddziału w tymże banku.
Sprawa była wnikliwie badana przez sąd I instancji, który ostatecznie zgodził się z argumentacją zaprezentowaną przez Kancelarię Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni, że jej klienta należy traktować tak jak każdego innego konsumenta.
Pozwany bank nie udowodnił w toku procesu, aby kredytobiorca brał udział w tworzeniu wzorca umownego i miał wpływ na treść postanowień umowy, gdyż dokumentacja była przygotowywana przez centralę banku.
Umowa kredytowa została w dniu 29 października 2020 roku uznana przez Sąd Okręgowy w Lublinie za nieważną, jednak z wyrokiem tym nie zgodził się pozwany bank BNP Paribas (następca prawny Fortis Banku) i złożył apelację do Sądu Apelacyjnego w Lublinie.
Sąd Apelacyjny w Lublinie nie tylko zgodził się ze stanowiskiem sądu I instancji co do nieważności umowy Fortis Banku, ale poszedł dalej, uznając że zaistniały przesłanki bezwzględnej nieważności umowy.
Zobacz: Dlaczego pozew za kredyt we frankach warto złożyć w Warszawie?
Strony nie określiły bowiem w umowie kwoty kredytu, która zostanie oddana kredytobiorcom do dyspozycji w złotych polskich, gdyż była ona znana dopiero w dniu uruchomienia kredytu po przeliczeniu wartości w CHF według kursu kupna waluty.
Charakterystyczne dla umów Fortis Banku było także odesłanie do aktu notarialnego, w którym miała zostać automatycznie wskazana kwota kredytu. W umowie nie zawarto zatem wszystkich niezbędnych elementów wymaganych w art. 69 ustawy Prawo bankowe. W dniu 18 listopada 2021 r. Sąd Apelacyjny w Lublinie oddalił apelację banku BNP Paribas po 9 miesiącach trwania postępowania apelacyjnego. Umowa kredytowa stała się prawomocnie nieważna.
Prawomocne unieważnienie kredytu banku BGŻ w Warszawie w 32 miesiące
W dniu 17 marca 2022 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał prawomocny wyrok w sprawie o sygn. akt I ACa 189/21, oddalając apelację banku BNP Paribas od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 11 grudnia 2020 roku do sprawy o sygn. akt. XXIV C 731/19, na mocy którego umowa kredytu budowlanego w walucie wymienialnej banku BGŻ została uznana za nieważną. Postępowanie apelacyjne trwało tylko rok. Umowa banku BGŻ została prawomocnie unieważniona w 32 miesiące od złożenia pozwu.
Zawarte w umowie oraz w regulaminie banku BGŻ klauzule denominacyjne sąd uznał za sprzeczne z prawem i bezskuteczne wobec konsumenta. Na skutek wadliwego mechanizmu waloryzacyjnego bank dowolnie kształtował wysokość zobowiązania kredytobiorców jako słabszej strony kontraktu, a ponadto nie określił dokładnie w umowie kwoty kredytu.
Bank nie pouczył kredytobiorców o możliwych negatywnych skutkach zawarcia umowy kredytu waloryzowanego kursem obcej waluty i przerzucił na nich całość ryzyka walutowego.