Po ubiegłorocznych wyrokach TSUE wielu ekspertów uważa, że w 2024 roku sprawy frankowe powinny toczyć się w sądach szybciej niż do tej pory. Trybunał Sprawiedliwości UE rozstrzygnął większość wątpliwości prawnych związanych ze sporami na tle kredytów we franku, dlatego sędziowie mają obecnie ułatwione orzekanie. Na czas trwania sprawy wpływa wiele czynników zależnych od konkretnego sądu oraz sędziego przydzielonego do sprawy. O tym czy sprawa potrwa krócej, czy dłużej zdecydować może również stopień jej skomplikowania albo zdarzenia losowe. Dobry prawnik jest w stanie przyspieszyć tempo procedowania sprawy, ale nie na wszystko ma wpływ. Dokonując odpowiedniego wyboru kancelarii prawnej do obsługi sprawy frankowej można w dużym stopniu zabezpieczyć się przed przewlekaniem postępowania przez sąd lub przez pełnomocnika banku.
- Nie da się jednoznacznie określić ile potrwa dana sprawa frankowa. Wiele zależy od stopnia obłożenia sądu oraz od doświadczenia sędziego, ale wpływ na czas trwania sprawy mogą mieć także zdarzenia losowe (np. choroba kredytobiorcy, świadka lub sędziego lub śmierć jednego z kredytobiorców i konieczność oczekiwania na finał postępowania spadkowego).
- Na niektóre okoliczności i zdarzenia prawnik reprezentujący kredytobiorcę nie ma wpływu, ale może jednak znacząco skrócić czas trwania sprawy perfekcyjnie przygotowując pozew oraz odpowiednio reagując na wnioski pełnomocnika banku wymierzone w wydłużenie postępowania oraz na niekorzystne decyzje sądu np. dotyczące zawieszenia sprawy.
- Dobry prawnik potrafi ułatwić sędziemu rozstrzygnięcie sprawy jeśli prawidłowo sformułuje żądania pozwu i bezbłędnie wyliczy kwotę roszczeń, co eliminuje konieczność powołania biegłego.
- Wybór dobrego prawnika do obsługi sprawy frankowej ma kluczowe znaczenie dla czasu trwania postępowania. Przy dobrze poprowadzonych sprawach wyrok prawomocny może zapaść nawet w czasie około 1,5 roku od momentu złożenia pozwu. Poniżej prezentujemy dwa przykłady szybko zakończonych spraw.
Jak długo trwają sprawy frankowe w sądach?
Średni czas trwania spraw frankowych w dwóch instancjach sądowych wynosił w ubiegłym roku 2 lata – 2,5 roku. Dobre kancelarie frankowe uzyskują jednak coraz częściej super ekspresowe wyroki – zdarza się, że prawomocny wyrok zapada po upływie około 1 – 1,5 roku od złożenia pozwu.
Z drugiej strony są sprawy, które toczą się długimi latami z powodu nieprofesjonalnej obsługi prawnej lub pecha przy przydziale sprawy niedoświadczonemu sędziemu. Na szczęście w 2024 roku Frankowicze mają zagwarantowane prawo do odsetek za opóźnienie za każdy rok trwania sporu, które doskonale zrekompensują im czas oczekiwania na wyrok. Stawka odsetek za opóźnienie wynosi obecnie 11,25% rocznie. Paradoksalnie im dłużej potrwa sprawa, tym większe korzyści z późniejszej wygranej. Oczywiście większość Frankowiczów wolałaby szybciej cieszyć się z korzystnego wyroku.
Prawnik reprezentujący Frankowicza może mieć spory wpływ na to jak długo potrwa sprawa, ale nie wszystkiemu jest w stanie zaradzić, bo o czasie trwania postępowania decyduje szereg zmiennych.
Czas trwania sprawy frankowej – czynniki niezależne od kancelarii
Nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie ile potrwa sprawa frankowa w 2024 roku. Na czas trwania sprawy wpływa szereg czynników, niektóre komplikacje można przewidzieć z góry a inne pojawiają się dopiero w toku trwania postępowania sądowego. Ogólnie czynniki wpływające na to czy sprawa potrwa krótko, czy długo można podzielić na takie, na które wpływ ma kancelaria obsługująca sprawę oraz niezależne od prawnika. Na wstępie zajmiemy się tą drugą kategorią.
Czynniki niezależne od kancelarii obsługującej sprawę są związane głównie z sądem, do którego trafi pozew oraz z przydziałem sędziego. Na obie sprawy Frankowicze nie mają teraz wpływu – po nowelizacji Kpc w kwietniu ubiegłego roku pozwy frankowe można kierować wyłącznie do sądu najbliższego swojemu miejscu zamieszkania. Natomiast sędzia jest przydzielany do sprawy w wyniku losowania. Jeżeli kredytobiorca będzie miał szczęście i trafi na doświadczonego w rozstrzyganiu tego typu spraw sędziego, to może spodziewać się szybszego wyroku. Znacznie gorzej jeśli sprawa zostanie przydzielona sędziemu, który dopiero zapoznaje się z tematyką frankową lub sędziemu nieprzychylnemu Frankowiczom i celowo przedłużającemu sprawy. Takich sędziów w skali kraju jest bardzo niewielu, ale istnieje minimalne ryzyko trafienia na takiego orzecznika.
Ponadto na czas trwania postępowania może mieć wpływ typ umowy, stopień skomplikowania sprawy, zdarzenia losowe oraz postawa pozwanego banku i jego pełnomocnika.
Oto główne czynniki, które mają wpływ na czas trwania sprawy frankowej ale nie zależą od kancelarii prawnej obsługującej sprawę.
Czynniki związane z sytuacją w sądzie oraz z przydziałem sprawy konkretnemu sędziemu:
- stopień obłożenia sądu sprawami frankowymi – im więcej spraw w referatach sędziowskich, tym dłużej może toczyć się postępowanie
- braki kadrowe w danym sądzie – zbyt mało sędziów oraz pracowników sekretariatów
- problemy techniczne sądu np. uniemożliwiające przeprowadzanie rozpraw online
- doświadczenie sędziego w prowadzeniu spraw frankowych
- ilość spraw w referacie konkretnego sędziego
- przydzielenie sprawy sędziemu nieprzychylnie nastawionemu wobec Frankowiczów i celowo przedłużającemu postępowanie (takich sędziów jest już niewielu)
- pójście sędziego na urlop
- zmiana sędziego w toku sprawy
Czynniki dotyczące typu umowy kredytowej oraz stopnia skomplikowania sprawy:
- sprawa dotycząca trudniejszego do podważenia wzorca umownego może trwać dłużej
- stopień skomplikowania sprawy (np. wątpliwości co do przysługującego kredytobiorcy statusu konsumenta) mogą mieć wpływ na czas jej trwania
- konieczność modyfikacji powództwa w toku postępowania
Przykładowe zdarzenia losowe, które mogą mieć wpływ na długość trwania sprawy:
- choroba kredytobiorcy, sędziego lub świadka, uniemożliwiająca przeprowadzenie rozprawy w wyznaczonym terminie
- śmierć jednego z kredytobiorców i konieczność czekania na zakończenie postępowania spadkowego
- rozwód kredytobiorców
Czynniki związane z sytuacją oraz postawą banku i jego pełnomocnika:
- wnioskowanie o zawieszenie postępowania np. w związku z oczekiwaniem na wyrok TSUE lub uchwałę SN
- celowe powoływanie licznych świadków nic niewnoszących do sprawy
- wnioskowanie o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego
- brak pełnomocnictwa dla pełnomocnika banku
- restrukturyzacja lub upadłość banku
Dobry prawnik potrafi znacząco skrócić czas oczekiwania na wyrok
Jak wskazaliśmy wyżej, na czas trwania sprawy frankowej w sądzie ma wpływ szereg zmiennych, na które prawnik nie ma żadnego wpływu. Z drugiej strony, dobry prawnik jest jednak w stanie pokonać większość przeszkód i wpłynąć na skrócenie czasu oczekiwania na wyrok. Sprawy frankowe są mocno złożone i wymagają od pełnomocnika dużego doświadczenia procesowego.
W jaki sposób pełnomocnik kredytobiorcy może wpłynąć na skrócenie czasu trwania sprawy:
- perfekcyjnie przygotowując pozew spełniający wymogi formalne i bezbłędnie formułując roszczenia pozwu co do wysokości i co do zasady – wówczas sędzia ma ułatwione zadanie i może szybciej rozstrzygnąć sprawę
- precyzyjnie wyliczając roszczenia w pozwie i tym samym eliminując konieczność powoływania biegłego, co wydłużyłoby czas trwania sprawy o minimum pół roku
- reagując na bieżąco na zmieniające się orzecznictwo sądów powszechnych, TSUE oraz SN
- szybko i terminowo reagując na działania pełnomocnika banku, np. składając wnioski o oddalenie przez sąd zgłaszanych przez bank dowodów nic niewnoszących do sprawy
- zaskarżając niekorzystne postanowienia sądu np. w przedmiocie zawieszenia postępowania
- zwracając się do sądu z prośbą o szybsze rozpoznanie sprawy albo ponaglając sąd jeśli sprawa nadmiernie się przedłuża
- składając skargi na przewlekłość postępowania
- w skrajnych przypadkach pełnomocnik Frankowicza może zawnioskować do prezesa sądu o ukaranie dyscyplinarne sędziego celowo wydłużającego postępowanie lub złożyć skargę na przewlekłość do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu.
Przykłady sprawnie poprowadzonych spraw
Wybór dobrej kancelarii do obsługi sprawy frankowej ma olbrzymie znaczenie dla przebiegu i czasu trwania postępowania, a przede wszystkim dla korzystnego wyroku. Jeśli sprawa jest prawidłowo poprowadzona przez wyspecjalizowaną w sprawach frankowych kancelarię, to może zakończyć się prawomocnym wyrokiem nawet w czasie około 1,5 roku. Poniżej prezentujemy dwie sprawy zakończone wygraną Frankowiczów w czasie 20 oraz 30 miesięcy.
Prawomocna wygrana z mBankiem w Łodzi w 20 miesięcy
Sprawa o sygn. I ACa 364/22 dotyczyła umowy frankowej mBanku i zakończyła się w dniu 27 lutego 2023 r. prawomocnym korzystnym dla Frankowiczów wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi. Sąd ten oddalił apelację banku od wcześniejszego wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 12 stycznia 2022 r. do sprawy o sygn. II C 852/21, który uznał umowę kredytową za nieważną od początku a na rzecz kredytobiorców zasądził kwoty 64.102,13 zł i 30.294,18 CHF z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 18 maja 2021 roku do dnia zapłaty. Wyrok zapadł w oparciu o teorię dwóch kondykcji a sąd II instancji nie uwzględnił zgłoszonego przez bank zarzutu zatrzymania. Bank musi też zwrócić stronie powodowej koszty zastępstwa procesowego.
Postępowanie apelacyjne trwało zaledwie 11 miesięcy, a w dwóch instancjach sądowych sprawa toczyła się łącznie 20 miesięcy. Kredytobiorców reprezentowała Kancelaria Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni.
Prawomocna wygrana z bankiem Raiffeisen w Warszawie w niespełna 2,5 roku
Około 30 miesięcy trwała w Warszawie batalia sądowa Frankowiczki z bankiem Raiffeisen, która dotyczyła umowy dawnego Polbanku. Jak na warunki mocno obłożonych sprawami frankowymi sądów stołecznych jest to bardzo dobry rezultat.
W dniu 17 listopada 2023 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał korzystny dla kredytobiorczyni prawomocny wyrok w sprawie o sygn. V ACa 763/22, którym oddalił apelację banku od wcześniejszego wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 10 marca 2022 r. do sprawy o sygn. XXVIII C 6699/21. Sąd I instancji uznał umowę Polbanku za nieważną a na rzecz powódki zasądził kwoty 43.693,91 zł oraz 31.916,27 CHF wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 16 lipca 2021 r. do dnia 24 lutego 2022 r., jednocześnie warunkując ich zapłatę przez bank zaoferowaniem przez kredytobiorczynię zwrotu kapitału kredytu. Dodatkowo na rzecz Frankowiczki zasądzony został zwrot kosztów procesu w wysokości 11.817 zł.
Sąd rozpatrujący apelację podtrzymał stanowisko sądu I instancji co do nieważności umowy a zaskarżony wyrok zmienił jedynie w zakresie odsetek za opóźnienie (oddalił powództwo o zapłatę odsetek). Na samym kapitale kredytu Frankowiczka zyskała około 287 tys. zł a po rozliczeniu się z bankiem nie musi dalej spłacać rat. Postępowanie apelacyjne trwało 1 rok i 5 miesięcy, a cała sprawa w dwóch instancjach toczyła się niespełna 2,5 roku. Kredytobiorczynię reprezentowała Kancelaria Adwokacka Paweł Borowski.
