Zawarcie z bankiem ugody dotyczącej kredytu frankowego oznacza, że z umowy zniknie dotychczasowa formuła oprocentowania bazująca na wskaźniku LIBOR (obecnie SARON) plus pierwotna marża. W miejsce tej formuły pojawi się wskaźnik WIBOR 3M lub WIBOR 6M powiększony o średnią marżę kredytów złotowych obowiązującą w miesiącu podpisywania umowy. Konwersja kredytu frankowego na złotowy eliminuje niepewność związaną z umacnianiem się kursu franka szwajcarskiego, za cenę przyjęcia na siebie nieograniczonego ryzyka wzrostu stóp procentowych.
WIBOR w ciągu czterech miesięcy podrożał o 2,64%. Prezes NBP w niedawno udzielonym wywiadzie zaprezentował swoją opinię w kwestii oczekiwanego poziomu stóp procentowych w Polsce. Z wypowiedzi tej wynikało, że stopy powinny urosnąć mocniej niż przewiduje to rynek. Kredytobiorcy złotowi muszą liczyć się z dalszym wzrostem rat kredytowych. Odczują to także Frankowicze, którzy już zawarli ugody z bankami.
Dla kredytobiorców planujących ugodę to ostrzeżenie przed podejmowaniem nieprzemyślanych kroków, które będą miały nieodwracalny skutek w postaci znacznego wzrostu kosztu całkowitego kredytu.
Kredyty złotowe będą jeszcze droższe
Prezes NBP Adam Glapiński w jednym z wywiadów dla agencji prasowej przyznał, że zamierza przekonać członków Rady Polityki Pieniężnej do wydłużenia cyklu podwyżek stóp, tak aby stopy procentowe rosły szybciej niż oczekiwania rynku. Przypomnijmy, że RPP po raz pierwszy od wielu miesięcy podniosła stopy banku centralnego na początku października 2021, a w kolejnych miesiącach, aż do stycznia 2022, dokonywała podwyżek regularnie raz na miesiąc. Wysokość podstawowej stopy referencyjnej NBP zmieniała się w wyniku poszczególnych decyzji RPP następująco:
- od maja 2020 r. do 6 października 2021 r. – 0,1%
- od 7 października 2021 r. do 3 listopada 2021 r. – 0,5%
- od 4 listopada 2021 r. do 8 grudnia 2021 r. – 1,25%
- od 9 grudnia 2021 r. do 4 stycznia 2022 r. -1,75%
- od 5 stycznia 2022 r. – 2,25%
Łącznie w wyniku czterech podwyżek stóp, które miały miejsce od października, stopa podstawowa NBP wzrosła aż o 2,15%. Analitycy rynkowi straszą, że stopy referencyjne mogą osiągnąć w tym roku poziom nawet 4-4,5%. Eksperci z Rady Polityki Pieniężnej mają swój cel w windowaniu stóp procentowych.
Przeczytaj: W 2022 r. Banki bez szans w sporach z Frankowiczami. Wszystkie argumenty po stronie Frankowiczów
Wysoka i wciąż rosnąca inflacja wymaga wprowadzania dodatkowych środków skutkujących spowolnieniem wzrostu cen. Bank centralny zarządza wysokością inflacji właśnie poprzez regulowanie ceny pieniądza. Inflacja jest rekordowo wysoka (w grudniu wynosiła 8,6% a na styczeń ekonomiści prognozują nawet 9%), dlatego spodziewane są cykliczne podwyżki stóp procentowych w Polsce. Następne posiedzenie RPP jest zaplanowane na 8 lutego i wówczas okaże się czy stopy znowu pójdą w górę i o ile.
Decyzje RPP mają wpływ na wysokość WIBOR-u – raty kredytów coraz wyższe
Wraz ze wzrostem stawek referencyjnych NBP, drożeje też WIBOR będący ceną depozytów na rynku międzybankowych. Oprocentowanie na bazie WIBOR 3M lub WIBOR 6M posiada około 98% złotowych kredytów hipotecznych, których jest na rynku około 2 mln. Kredytobiorcy posiadający umowę oprocentowaną według trzymiesięcznego WIBOR-u powinni już znać skalę wzrostu raty kredytowej (oprocentowanie aktualizowane jest co 3 miesiące).
Posiadacze kredytów złotowych oprocentowanych według WIBOR-u sześciomiesięcznego mogą dopiero niebawem zostać zaskoczeni, kiedy bank powiadomi ich o okresowej aktualizacji oprocentowania (odbywa się ona w tym przypadku co 6 miesięcy). Obie stawki WIBOR mocno poszły w górę wraz z kolejnymi podwyżkami stóp NBP. WIBOR 3M urósł łącznie o 2,64% – z poziomu 0,25% w dniu 6 października 2021 r. do aktualnej na dzień 24 stycznia 2022 r. wysokości 2,89%. WIBOR 6M jeszcze mocniej zareagował na zmiany stóp NBP, wzrósł łącznie o 2,92% – z poziomu 0,34% w dniu 6 października 2021 r. do wysokości 3,26% aktualnej na dzień 24 stycznia 2022 r.
Symulacje kredytów złotowych po podwyżkach stóp
Raty kredytów złotowych od początku października wzrosły o co najmniej kilkaset złotych, a przy większych kredytach – nawet o kilka tysięcy złotych. Skala podwyżki zależy od wielu czynników, a głównie od kwoty kapitału, okresu kredytowania, a także wysokości marży. Poniżej przedstawiamy symulacje jak wzrosły raty kredytowe w wyniku dotychczasowych podwyżek i jak będą przedstawiać się w przyszłości, jeżeli RPP zdecyduje się na dalsze wzrosty stóp.
Symulacja dotyczy kredytu hipotecznego zaciągniętego w kwocie 300 tys. zł na okres 30 lat, z oprocentowaniem WIBOR 3M plus stała marża w wysokości 2,2%.
1. Wzrost WIBOR 3M z poziomu 0,2% (październik 2021) do obecnego pułapu 2,8% (styczeń 2022) – miesięczna rata poszła w górę z kwoty 1.170 zł do 1.600 zł (wzrost o 37%)
2. Przewidywany w najbliższym czasie wzrost WIBOR 3M do 3,5% – miesięczna rata pójdzie w górę do poziomu 1.750 zł, łącznie wzrośnie w stosunku do października o 580 zł, co stanowi podwyżkę o 50%
3. Skrajnie niekorzystny scenariusz – WIBOR 3M urośnie do 4,5% – miesięczna rata osiągnie poziom 1.940 zł, co będzie stanowiło wzrost w stosunku do października o 770 zł i podwyżkę o 65%.
Jeszcze mocniej w portfelach odczują te zmiany posiadacze wyższych kredytów, przykładowo zaciągniętych na kwotę 500 tys. zł. Spróbujmy prześledzić jak zmieni się wysokość raty w trzech opisanych wyżej scenariuszach odnoszących się do poziomu WIBOR 3M dla kredytu w wysokości 500 tys. zł
1. WIBOR 3M wzrósł z 0,2% do 2,8% – miesięczna rata wzrosła o 730 zł do poziomu 2.650 zł
2. Przewidywany wzrost WIBOR 3M do 3,5% – miesięczna rata wzrośnie do 2.900 zł miesięcznie, łącznie podwyżka wyniesie 980 zł
3. WIBOR 3M osiągnie pułap 4,5% – rata miesięczna urośnie do kwoty 3.200 zł, czyli łącznie kredytobiorca zapłaci więcej o 1.280 zł
Przy tak wysokim i drożejącym WIBOR-ze nie warto planować ugody z bankiem
Jak pokazują przytoczone wyżej liczby, każda podwyżka wskaźnika WIBOR odbija się na wysokości rat kredytów złotowych. Dotyczy to również kredytów zaciągniętych pierwotnie w CHF, a następnie przeliczonych na PLN w wyniku zawartej z bankiem ugody. Pierwsze masowe programy ugód dla Frankowiczów ruszyły z początkiem października 2021 r., co zbiegło się w czasie z pierwszą od wielu miesięcy podwyżką stóp NBP. W tym okresie kredytobiorcy rozważający ugodę nie byli w pełni świadomi w jaki sposób wpłynie ona na wysokość kosztów kredytu.
Zobacz: Frankowicze w 2022 r. składają ok 180 pozwów dziennie tylko w Warszawie. Statystyki zachęcają
Dopiero kolejne decyzje RPP unaoczniły, że w Polsce dojdzie do całej serii podwyżek, w wyniku których stopy osiągną bardzo wysoki i niespotykany od wielu lat poziom. Osoby, które w tych uwarunkowaniach zdecydują się na podpisanie ugody, szybko oddadzą bankowi niewielką korzyść z obniżenia salda zadłużenia, bo przez następne kilkanaście lat będą płacić horrendalnie wysokie raty kredytowe.
