Bank PKO BP jako pierwszy uruchomił 4 października powszechny program ugód dla kredytobiorców frankowych. Większość posiadaczy kredytów waloryzowanych kursem CHF może za pomocą systemu bankowości elektronicznej iPKO lub bezpośrednio w oddziale złożyć wniosek o wszczęcie mediacji z bankiem za pośrednictwem Sądu Polubownego przy KNF. Celem mediacji jest wypracowanie ugody, na mocy której kredyt frankowy zostanie przekształcony w złotowy, tak jakby od początku zawarty był w PLN.
Jak PKO BP informował w mediach pod koniec października, klienci banku zgłosili 10 tys. umów kredytowych do mediacji. W dniu 18 listopada 2021 Przewodniczący KNF Jacek Jastrzębski podał dla jednej ze stacji radiowych nieco odmienne dane. Wynika z nich, że do tego dnia do Sądu Polubownego przy KNF wpłynęło 8 tys. wniosków o mediację, a podpisano 400 ugód. Natomiast ugód zawartych, ale jeszcze nie podpisanych było 600. W dniu 29.11.2021 Mariusz Dymowski z PKO BP powiedział PAP, że do mediacji z klienci banku zgłosili ponad 16 tys. umów w kredytach frankowych.
Trzeba przyznać, że przytoczone liczby nie powalają z nóg, biorąc pod uwagę ilość czynnych umów frankowych, jakie posiada PKO BP tj. około 100 tysięcy. Zainteresowanie klientów PKO BP wszczęciem mediacji jest średnie, a dodatkowo bank już na wstępie wykluczył pewne grupy kredytobiorców z udziału w programie ugód. Mają oni alternatywę w postaci drogi sądowej. Procesy sądowe w sprawach frankowych toczą się coraz szybciej i w ponad 90% spraw kończą wygraną Frankowiczów.
Do kogo skierowany jest program ugód PKO BP?
Bank PKO BP określił szczegółowe kryteria, które musi spełnić kredyt, aby mógł zakwalifikować się do mediacji. Można się z nimi zapoznać na stronie internetowej banku.
Warunkiem koniecznym, który musi spełnić kredyt, jest zaciągnięcie go przez klienta indywidualnego na cele mieszkaniowe (m.in. zakup budynku mieszkalnego lub jego części, nabycie prawa do mieszkania, zakup gruntu pod budowę lub rozbudowę budynku lub lokalu mieszkalnego).
Według dodatkowych wymogów, mediacja jest możliwa tylko w przypadku kredytu zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe. Kryterium to musi spełnić przynajmniej jeden z kredytobiorców.
Przykładowo, do mediacji zakwalifikuje się kredyt na zakup mieszkania przeznaczonego dla syna, jeśli zaciągnął go wraz z rodzicami. Natomiast gdy kredyt zaciągnęli wyłącznie rodzice w celu zakupu mieszkania dla syna, nie jest już spełnione kryterium własnych celów mieszkaniowych.
Tym samym, kredyt taki nie może wejść do programu ugód. Własnym celem mieszkaniowym nie jest także zakup mieszkania pod wynajem. Osoby, które we wniosku kredytowym zadeklarowały taki cel kredytowania, mogą być pewne, że nie otrzymają od banku propozycji ugody.
Mediacją objęte mogą być wyłącznie kredyty udzielone od początku w CHF, ale niewypłacone w całości w CHF. Tym samym program ugód nie obejmuje kredytów typowo walutowych, a jedynie denominowane kursem obcej waluty.
Propozycje ugód ze strony PKO BP przeznaczone są jedynie dla posiadaczy aktywnych kredytów, niespłaconych w całości. Bank nie zamierza prowadzić mediacji ani rozliczać się z kredytobiorcami, którzy spłacili już kredyt. Dla tych osób jedynym sposobem na odzyskanie nadpłaconych kwot jest pozew do sądu.
Wniosku o mediację z PKO BP nie mogą także złożyć osoby, których kredyt został umorzony, ani kredytobiorcy, którzy skorzystali z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Ponadto, z programu wykluczone zostały kredyty konsolidacyjne i pożyczki hipoteczne.
Alternatywa dla ugód z PKO BP – droga sądowa
Niewielkie zainteresowanie klientów PKO BP ugodami świadczy o tym, że proponowane przez bank warunki nie są korzystne. Warto pamiętać, że poza zmianą waluty kredytu z CHF na PLN, podpisując ugodę wyrażamy zgodę na zamianę oprocentowania opartego o ujemny wskaźnik LIBOR, na wysoki i stale drożejący WIBOR.
W praktyce oznacza to, że w miejsce ryzyka walutowego, które ulegnie wyeliminowaniu w wyniku podpisania ugody, pojawi się ryzyko wzrostu stóp procentowych. Dwie podwyżki stóp referencyjnych NBP, jakie miały miejsce od października tego roku, wywindowały stopę WIBOR 3M z poziomu 0,25% do aktualnego 1,91%.
Analitycy rynkowi nie mają złudzeń, że nie są to ostatnie podwyżki stóp w Polsce, a WIBOR jest jeszcze daleki od poziomu, jaki może osiągnąć. Dla przykładu warto wspomnieć, że w listopadzie 2008 roku jego wartość wynosiła blisko 7%.
Przy takim poziomie WIBOR miesięczne raty kredytów złotowych, w tym kredytów przekształconych w wyniku ugód, poszybują w górę, a ryzyko z tym związane jest niczym nieograniczone.
Alternatywą dla osób, których kredyty nie kwalifikują się do mediacji z bankiem, albo nie akceptują warunków ugód, bądź obawiają się wzrostu WIBOR, jest ścieżka sądowa. Sprawy z powództwa kredytobiorców frankowych przeciwko PKO BP kończą się najczęściej unieważnianiem przez sądy umów kredytowych. O wadliwości tych umów świadczy m.in. fakt, że Prezes UOKiK na mocy decyzji nr DOZIK-16/20 z dnia 16.10.2020 r. UOKiK uznał szereg postanowień zawartych we wzorcach umów kredytowych PKO BP za niedozwolone, zakazał ich stosowania oraz nałożył na bank karę w wysokości 40,7 mln złotych.
Pomimo że wzorce umowne stosowane przez bank były podobne, jednak o powodzeniu sprawy w sądzie mogą decydować szczegóły, jak również indywidualna sytuacja kredytobiorcy. Dlatego pierwszym krokiem przed podjęciem decyzji o pozwaniu banku powinna być analiza dokumentacji kredytowej pod kątem występowania w niej klauzul abuzywnych.
Można zlecić ją wyspecjalizowanej kancelarii frankowej, która wyliczy także wysokość roszczeń wobec banku oraz oceni szanse powodzenia sprawy w sądzie. Sposobem na samodzielną, wstępną ocenę umowy kredytowej jest skorzystanie z bezpłatnego narzędzia SKANER CHF.
SKANER CHF znajdzie za darmo klauzule niedozwolone w Twojej umowie PKO BP
SKANER CHF to aplikacja opracowana przez prawników i programistów jednej z największych kancelarii frankowych w kraju, tj. jednej z pierwszych kancelarii wygrywających z bankami spory na tle kredytów frankowych, która może pochwalić się setkami wygranych na rzecz Frankowiczów.
Program stworzony przez kancelarię jest udostępniany bezpłatnie na stronie internetowej https://skanerchf.pl/. Działa on w oparciu o algorytmy sztucznej inteligencji i pozwala uzyskać w ciągu kilku minut odpowiedź na pytanie czy umowa kredytowa i inne dokumenty zawierają niedozwolone postanowienia, które mogą być podstawą do złożenia pozwu.
Obsługa programu jest intuicyjna, wystarczy zrobić skany lub zdjęcia dokumentacji kredytowej (umowa, aneksy, regulamin), a następnie wgrać je do programu i wybrać bank, którego dotyczy umowa. Po maksymalnie 3 minutach na wskazanego maila przesyłany jest szczegółowy raport z informacją, na której stronie dokumentacji figurują klauzule abuzywne i jakie jest ich brzmienie. Taką wstępną analizę może przeprowadzić każdy samodzielnie nie wychodząc z domu.
