NIESAMOWITA Fala pozwów Frankowiczów UDERZA z nową siłą: Czy sądy po zmianie KPC już są przygotowane?

Minął już ponad miesiąc od wejścia w życie nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, która wprowadziła artykuł 18, zmieniający na wyłączną właściwość miejscową sądów w sprawach o franki. Czego kredytobiorcy muszą się spodziewać w związku z tymi zmianami, gdy w perspektywie jest rychłe wydanie wyroku w sprawie C-520/21? Czy sądy poradzą sobie z lawiną pozwów, a może niezbędne będzie utworzenie kolejnych wyspecjalizowanych wydziałów frankowych, tym razem w stolicach województw, jak np. Gdańsk, Poznań i Wrocław?

• 15 kwietnia 2023 roku w życie weszły nowe regulacje kpc, w tym te dotyczące spraw frankowych. Kredytobiorcy inicjujący spór z bankiem mogą od tego momentu składać pozwy wyłącznie w sądzie właściwym przez wzgląd na swoje miejsce zamieszkania
• Już 15 czerwca 2023 roku TSUE ma wydać przełomowy wyrok w sprawie C-520/21. Werdykt unijnych sędziów na długie lata ustali, w jaki sposób będą rozsądzane w Polsce sprawy o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału
• Zdaniem ekspertów skrzyżowanie się tych dwóch okoliczności, czyli zmian w kpc i wyroku TSUE, może prowadzić do pewnych komplikacji. Tak naprawdę nie ma pewności, czy lokalne sądy są gotowe do przyjęcia tysięcy nowych, w dodatku naprawdę skomplikowanych spraw
• Kto powinien obawiać się zmian w kpc i jak zabezpieczyć swoje interesy w nowej rzeczywistości prawnej?

Zmiany w kpc w świetle zbliżającego się wyroku TSUE – co warto wiedzieć?

Długo zapowiadane zmiany w kodeksie postępowania cywilnego, z artykułem 18 na czele, weszły w życie ponad miesiąc temu, 15 kwietnia. Jak się okazuje, marzec wcale nie przytłoczył Sądu Okręgowego w Warszawie falą pozwów od zaniepokojonych frankowiczów, obawiających się wyłącznej właściwości miejscowej sądów. To dobry znak.

Świadczy o tym, że konsumenci ufają nie tylko stołecznemu Wydziałowi Frankowemu, ale i lokalnym sądom, które teraz będą rozpatrywać ich sprawy. Dotyczy to oczywiście tych frankowiczów, którzy nie mieszkają w Warszawie – to kredytobiorców spoza stolicy w największym stopniu dotkną zmiany wprowadzane artykułem 18.

O co chodzi? O zniesienie prawa do wyboru sądu, w którym odbywać się będzie postępowanie. Do połowy kwietnia frankowicz miał wybór: mógł albo pozwać bank w sądzie, pod który podlega centrala banku (czyli zwykle w Warszawie), albo w sądzie blisko swojego miejsca zamieszkania.

Obecnie dostępna jest tylko ta druga opcja. Rządzący tłumaczyli konieczność zmian nadmiernym obciążeniem stołecznego Wydziału Frankowego – był moment, że na jednego orzecznika przypadało tam do 2000 spraw.

Wg  niektórych prawników w przypadku świeżo złożonych do XXVIII Wydziału Frankowego pozwów należy spodziewać się wyznaczenia terminu pierwszej rozprawy nawet na 2025 rok.

Problem w tym, że zaledwie w dwa miesiące po wejściu w życie nowelizacji kpc planowane jest wydanie wyroku TSUE w sprawie C-520/21. Trybunał ustali, czy:

• zgodne z unijnym prawem są roszczenia banku o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału, w sytuacji gdy umowa kredytowa została unieważniona z powodu zawartych w niej klauzul abuzywnych
• zgodne z unijnym prawem są roszczenia konsumenta o wynagrodzenie, waloryzację, odszkodowanie bądź zadośćuczynienie, które ten skieruje wobec banku, gdy umowa okaże się nieważna.

Jak na razie znana jest tylko opinia Rzecznika Generalnego TSUE. Urzędnik ten negatywnie wypowiedział się o roszczeniach banków i jednocześnie dał zielone światło konsumentom do aktualizowania swoich roszczeń – uznał, że indywidualne rozpatrywanie tych przypadków powinno należeć do krajowych sądów.

Zdaniem ekspertów prawdopodobieństwo, że TSUE podzieli pogląd Rzecznika wynosi ok. 90 proc.

Jeśli tak się stanie, kredytobiorcy tysiącami ruszą do sądów, by unieważnić swoje umowy, a także… pozwać bank o waloryzację świadczeń wskaźnikiem inflacji, a nawet odszkodowanie za straty niemajątkowe – z uwagi na, że do odzyskania będą naprawdę wysokie kwoty można się spodziewać, że fala pozwów będzie naprawdę gigantyczna.

Wzrost ilości spraw Frankowych w 2023: Analiza Trendów i Przyczyn

W pierwszym kwartale 2023, obserwujemy 14-procentowy wzrost w liczbie spraw frankowych w porównaniu do tego samego okresu w roku poprzednim. Dane zgromadzone z 47 sądów okręgowych pokazują, że wpłynęło do nich ponad 18,3 tysiąca takich spraw, co jest znaczącym wzrostem w porównaniu do 16,2 tysiąca spraw z pierwszego kwartału 2022.

Najbardziej znaczącą liczbę spraw frankowych odnotowano w Sądzie Okręgowym w Warszawie, gdzie wpłynęło prawie 5,8 tysiąca spraw. Mimo to, jest to liczba o 20,5% niższa w porównaniu do roku poprzedniego, kiedy odnotowano blisko 7,3 tysiąca spraw.

Zauważamy także znaczące wzrosty liczby spraw frankowych w poszczególnych sądach. Najbardziej dynamiczne wzrosty zanotowano w Zamościu (200%), Nowym Sączu (185,2%) oraz Koninie (184,6%).

Spadek liczby spraw w Sądzie Okręgowym w Warszawie jest prawdopodobnie efektem dwóch kluczowych czynników:

1. Panuje przekonanie, że czas oczekiwania na rozstrzygnięcie sprawy w Sądzie Okręgowym w Warszawie jest najdłuższy w Polsce, co zniechęca kredytobiorców do składania tam swoich spraw.
2. Interpretacja przepisów zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) jest teraz powszechnie stosowana w innych sądach, również odwoławczych. To zmienia dynamikę decyzji kredytobiorców, którzy wcześniej obawiali się niekorzystnych rozstrzygnięć i często wybierali Sąd Okręgowy w Warszawie jako miejsce, które uważali za bardziej przychylnie nastawione do frankowiczów.

Planowane zmiany w przepisach o właściwości sądów w sprawach frankowych mogą również wpłynąć na trend spadku liczby pozwów w Warszawie, a sądy w mniejszych miastach, będące wyłącznie właściwe do rozpoznania spraw frankowych zgodnie z nowymi przepisami, mogą odczuć wzrost liczby wpływających spraw.

Obserwujemy rosnącą liczbę spraw frankowych w sądach, co może wynikać z coraz większej świadomości wadliwości umów kredytowych frankowych, jak również z lepszego zrozumienia orzecznictwa sądowego w tej materii oraz świadomości Frankowiczów co do tego, że programy ugód banków nie są korzystne a w niektórych przypadkach wręcz niebezpieczne. Banki nadal stawiają opór i starają się przedłużać procesy, jednak doświadczone kancelarie frankowe szybko procedują sprawy. Wszystko to sprawia, że sprawy frankowe będą nadal dominującym tematem w polskim systemie sądownictwa.

Dlaczego zmiany w kpc są kłopotliwe dla frankowiczów spoza Warszawy?

Jak sądy poradzą sobie ze skalą konsumenckich roszczeń w świetle nowelizacji kpc?

Eksperci wskazują na kilka głównych problemów:

• po pierwsze, kredytobiorcy mogą mieć trudności w uzyskaniu zabezpieczenia roszczeń – korzystne decyzje w tym aspekcie wydaje Sąd Okręgowy w Warszawie, a konkretnie sędziowie Wydziału Frankowego. Ten jednak będzie niedostępny dla frankowiczów spoza stolicy
• po drugie, lokalne sądy są na bieżąco z unijnym orzecznictwem dotyczącym konsumentów, ale mogą mieć trudności z rozpoznawaniem spraw nieco bardziej skomplikowanych, czyli tych, w których relacja banku z kredytobiorcą nie jest tak transparentna. Chodzi przede wszystkim o sprawy z powództwa kredytobiorców, którzy wzięli kredyt na cel mieszany lub całkowicie powiązany z działalnością zarobkową, a także tych, którzy byli pracownikami banku lub wynajmowali zarobkowo mieszkanie z frankową hipoteką
• po trzecie, skomplikowane będzie położenie kredytobiorców, którzy kwestionują wspólnie jedną umowę, ale mieszkają pod zupełnie różnymi adresami, często w różnych miastach. Do którego sądu powinien wpłynąć ich pozew? Ustawa tego nie precyzuje. W ostateczności sąd, który otrzyma pozew, może przekierować go do tego właściwego, ale na to potrzebny jest czas, a więc kredytobiorcy, którzy nieprawidłowo zaadresują powództwo, nie będą mogli liczyć na ekspresowy wyrok
• po czwarte, istnieje realne ryzyko, że skala powództw daleko przekroczy możliwości i moce przerobowe lokalnych sądów. Mogłoby to prowadzić do przewlekłości postępowań, mimo najlepszych chęci pracujących w danym sądzie orzeczników. Pytanie, czy w takiej sytuacji zdecydowano by się na utworzenie wyspecjalizowanych wydziałów frankowych w miastach wojewódzkich, do których wpływać teraz będzie najwięcej powództw? Nie wiadomo, a to właśnie od tego zależy, jak szybko sędziowie będą w stanie rozpatrywać sprawy, jeśli skala pozwów wymknie się spod kontroli.

Co powinien zrobić frankowicz wobec takiego stanu rzeczy? Najrozsądniejsze będzie pozwanie banku jeszcze przed wyrokiem TSUE, nim kolejki chętnych się wydłużą. W ten sposób kredytobiorca będzie miał większe szanse na szybkie wyznaczenie pierwszej rozprawy. To kluczowy parametr, bowiem wiele spraw, zwłaszcza tych prowadzonych przez doświadczonego prawnika, kończy się już po jednej rozprawie. Krótki termin oczekiwania na rozprawę może więc w wielu przypadkach przełożyć się na szybki wyrok w sądzie I instancji.

Szybkość unieważniania kredytów we frankach w Warszawie: Analiza najnowszych trendów

W pierwszym kwartale 2023 roku największy wpływ spraw odnotowano w Sądzie Okręgowym w Warszawie, gdzie wpłynęło prawie 5,8 tysiąca spraw. Dla porównania W całym 2022 roku wpłynęło do niego ponad 26 tys. spraw. Pomimo tych statystyk kancelarie frankowe wskazują, że unieważnienie kredytu we frankach w Warszawie w 2023 roku nadal jest możliwe sprawnie i szybko.

Doskonały przykład na to, jak można szybko i sprawnie unieważnić kredyt we frankach w stolicy to wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 30 stycznia 2023 r. na korzyść Klientów reprezentowanych przez Kancelarię Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni. Klienci, którzy zawarli kredyt we frankach z mBankiem, zyskali dzięki temu wyrokowi ekspresowe unieważnienie kredytu oraz kwotę 202.446,78 zł. Sprawa toczyła się pod sygnaturą I ACa 463/22 i cała do prawomocnej wygranej Frankowiczów trwała jedyne 18 miesięcy.

Inny przykład to wyrok I ACa 738/22  z 17 lutego 2023 r. gdzie Sąd Apelacyjny w Warszawie wydał prawomocny wyrok w sprawie unieważnienia kredytu „Multiplan” mBanku, korzystny dla klientów reprezentowanych przez kancelarię Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni. W tej sprawie sąd w I instancji uznał za uzasadnione roszczenie naszych Klientów o ustalenie nieważności umowy o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych „MULTIPLAN” waloryzowany kursem CHF z listopada 2007 r. oraz zasądził na ich rzecz kwoty: 62 095,21 zł i 19 092,24 CHF. Proces, który od momentu złożenia pozwu do wydania prawomocnego wyroku trwał zaledwie 16 miesięcy, zakończył się sukcesem dla konsumentów.

Podsumowując, choć w sądzie w Warszawie toczy się wiele podobnych spraw, wydaje się, że sędziowie i kancelarie prawne,  nabyli już znaczne doświadczenie i są w stanie efektywnie procedować te sprawy.

Osiągnięte zwycięstwa, takie jak to z 17 lutego 2023 r., potwierdzają, że mimo złożoności tych spraw, zarówno sędziowie, jak i prawnicy są w stanie radzić sobie z nimi sprawnie i profesjonalnie. Ta decyzja, obok innych, potwierdza, że polski system sądowy jest coraz bardziej doświadczony i skuteczny w zakresie przeciwdziałania nieuczciwym praktykom bankowym.

Jest to z pewnością pozytywne zjawisko dla konsumentów, którzy zaciągali kredyty walutowe, i stanowi mocny sygnał dla sektora bankowego, że nieetyczne praktyki nie będą tolerowane.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. W serwisie Franknews.pl każdego dnia piszemy o najważniejszych wydarzeniach dla Frankowiczów. Odwiedź nas także na Facebooku oraz Twitter i ZAWSZE otrzymuj jako pierwszy najważniejsze informacje!