Ponad 34 tysiące ugód frankowych zawarł PKO Bank Polski ze swoimi kredytobiorcami. Jest więc liderem programu ugodowego, co nie powinno dziwić – to właśnie ten podmiot może się „pochwalić” najgrubszym portfelem hipotek w CHF. Władze banku z pewnością nie mogą uznać, że problem kredytów we franku jest już rozwiązany – liczba nowych postępowań sądowych w III kwartale zwiększyła się aż o 18,1 proc. w stosunku do poprzedniego okresu. Przeciwko PKO BP toczy się już 27,8 tys. spraw frankowych, tymczasem liczba składanych wniosków o mediację spada. Czy bank zdecyduje się wobec tego na aktualizację swojego programu ugodowego na wzór tego w Pekao S.A.?
- PKO BP jako pierwszy wdrożył na szeroką skalę program ugód frankowych zgodny z zaleceniami szefa KNF. Dzięki temu na przełomie 2021 i 2022 roku zawarł tysiące porozumień z kredytobiorcami. Obecnie zainteresowanie ugodami w PKO BP jest już mniejsze – klienci liczą, że bank zaproponuje im lepsze warunki
- Od startu programu ugodowego do końca 2021 roku PKO BP dostał od frankowiczów kilkanaście tysięcy wniosków o mediację. We wrześniu 2023 roku było ich zaledwie 0,9 tys. Spośród klientów zainteresowanych ugodą z PKO BP ok. 1/4 rezygnuje z zawierania porozumienia na rzecz innych rozwiązań (np. pozwu sądowego)
- Bank nie eksponuje w swojej prezentacji kwartalnej informacji o tym, ile spraw sądowych przegrywa z frankowiczami. Wiadomo, że wydano ok. 2 tys. prawomocnych wyroków w sprawach o kredyty w CHF, w których stroną był ten podmiot. Prezentujemy przykładowe orzeczenia sądów w tych sprawach.
Lider ugód frankowych ma kłopot. Klienci nie chcą już mediować. Wolą pozwy
Gdy jesienią 2021 roku PKO Bank Polski ogłaszał swój program ugód frankowych, nie mógł spodziewać się lepszego przyjęcia. W październiku, gdy startował pilotaż, podmiot uczestniczył w ok. 12 tysiącach spraw sądowych o kredyty frankowe. Do końca 2021 roku otrzymał od frankowiczów ok. 16 tys. wniosków o mediację, z czego pozytywnie dla banku zakończyło się ponad 11 tys. takich zgłoszeń.
Następne kwartały przynosiły temu kredytodawcy kolejne profity z szybkiego wdrożenia programu – każde kolejne 3 miesiące to po kilka tysięcy nowych wniosków o mediację. Jak pokazuje najnowsze sprawozdanie kwartalne PKO Banku Polskiego, ok. 75 proc. postępowań ugodowych podmiot zakończył pozytywnie (1/4 klientów zgłaszających wniosek o mediację nie podpisała więc ugody). Konkurencja, która z ugodami wystartowała dopiero w 2022 roku, może tych wyników tylko pozazdrościć.
Dobrze czasy dla ugód wg rekomendacji szefa KNF już minęły. Obecnie PKO Bank Polski nie może, a przynajmniej nie powinien być szczególnie zadowolony z odzewu klientów na program. W III kwartale podmiot otrzymał od klientów tylko 2,9 tys. wniosków o mediację. Kwartał wcześniej było to 3,9 tys. W samym wrześniu br. do mediacji skora była grupa licząca 0,9 tys. kredytobiorców.
A co z pozwami? Te cieszą się większym zainteresowaniem: od lipca do końca września 2023 roku liczba postępowań przeciwko PKO BP wzrosła o 3 022. To o 18,1 proc. więcej niż kwartał wcześniej. Sumarycznie PKO BP spiera się z frankowiczami w 27,8 tys. spraw sądowych. Liczba zawartych ugód wciąż jest wyższa – to ponad 34 tys. – ale eksperci zauważają, że kwestią czasu jest, aż to pozwów będzie więcej niż tych dobrowolnych porozumień, którymi tak chwali się bank.
A co z prawomocnymi wyrokami w sprawach, w których stroną był PKO Bank Polski? Tych jest stosunkowo niewiele, oczywiście jeśli weźmie się pod uwagę liczbę toczących się sporów. Sądy wydały prawomocne orzeczenia w ok. 2 tys. spraw frankowych, w których stroną był PKO BP. W prezentacji inwestorskiej podmiot nie eksponuje swoich statystyk wygranych i przegranych. Nie musi jednak tego robić, ponieważ kancelarie prawne same zbierają dane z sądów i prezentują je w przystępnej formie opinii publicznej. Dane dotyczące wyroków wydawanych przeciwko sektorowi w III kwartale br. są już znane. Jak zatem wygląda aktualna sytuacja w sądach?
Sądy wydają więcej wyroków w sprawach o franki, a sektor wciąż przegrywa prawomocnie 99 proc. z nich
W III kwartale 2023 roku sądy wydały co najmniej 3 058 orzeczeń w sprawach o franki, z czego aż 2 946 (96 procent) to decyzje pomyślne dla kredytobiorców. Banki wygrały tylko 104 sprawy, zaś w 8 przypadkach doszło do przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia przez sąd I instancji.
Jeszcze ciekawiej wygląda sytuacja w sądach II instancji, które w omawianym okresie wydały 524 frankowe orzeczenia, w tym aż 99 proc. z korzyścią dla kredytobiorców. Wyraźnie widać też, że sądy przyśpieszają tempo – ogólna liczba wydanych w III kwartale wyroków frankowych jest o 47 proc. wyższa niż w analogicznym okresie roku ubiegłego.
Ciekawe dane w kontekście sytuacji w sądach publikuje też Rzeczpospolita. Jak podaje portal, na koniec września br. przeciwko 8 giełdowym bankom toczyło się 100,3 tys. postępowań sądowych o franki. W samym III kwartale frankowicze pozwali banki 10 tys. razy. Rzeczpospolita zauważa także, że maleje dynamika w ugodach frankowych. Dotąd sektor zawarł ok. 77,3 tys. takich porozumień, w tym w III kwartale było ich zaledwie 8,3 tys. Dla porównania w I kwartale br. banki zawarły ponad 14 tys. ugód.
Co mogłoby skłonić frankowiczów do godzenia się z bankami? Bez wątpienia takim argumentem byłyby lepsze warunki ugód. Np. takie, jak proponuje obecnie Pekao S.A. w swoim programie „Bezpieczna ugoda 2 proc.”. Jest jednak niezwykle mało prawdopodobne, aby duże banki, silnie uwikłane we frankowe hipoteki, poszły drogą Pekao i zaczęły proponować klientom uczciwsze ugody. Powód jest prosty – ich portfele frankowe są dużo grubsze, a pokrycie rezerwami ryzykownych umów znacznie niższe.
Wiele wskazuje, że nawet najbardziej cierpliwi klienci PKO BP i innych banków, wciąż liczący na lepsze warunki ugodowe, w końcu jednak zmęczą się oczekiwaniem na korzystną ofertę i po prostu złożą pozew. Tak jak zrobili to klienci PKO Banku Polskiego w poniższych przykładach.
PKO BP przegrywa w łódzkim sądzie i musi oddać frankowiczom ponad 393 tys. zł
Pod sygnaturą I ACa 1434/22 toczyła się sprawa frankowiczów przeciwko PKO BP, którą 16 sierpnia 2023 roku rozpatrzył Sąd Apelacyjny w Łodzi. Sąd w całości oddalił apelację pozwanego banku od wyroku Sądu Okręgowego w Płocku z dnia 25 marca 2022 roku (I C 287/21).
Pozew w niniejszej sprawie został złożony w lutym 2021 roku, a całe postępowanie od początku do końca trwało ok. 30 miesięcy. W tym sprawa w apelacji zajęła nieco ponad rok. Sąd Okręgowy w Płocku przychylił się do roszczenia kredytobiorców o unieważnienie umowy kredytu hipotecznego wykonywanej przez pozwany PKO Bank Polski i zasądził od pozwanego na rzecz powodów kwotę 393 106,10 zł wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę.
Sąd potwierdził, że powodowie w relacji z bankiem mieli status konsumenta. Ocenił, że nie zostali należycie poinformowani o ryzyku kursowym, jak również uznał, że w umowie kredytowej występowały klauzule abuzywne. Wyrok łódzkiego sądu II instancji jest już prawomocny.
Pełnomocnikami frankowiczów w sprawie przeciwko PKO BP byli adw. Jacek Sosnowski oraz adw. Anna Jagielska z Kancelarii adwokackiej Adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni.
Frankowicze w 2 lata wygrywają z PKO BP w Katowicach i zyskują 207 tys. zł
Pełnym oddaleniem apelacji pozwanego PKO Banku Polskiego zakończyła się sprawa o sygnaturze I ACa 461/22, rozpatrzona przez Sąd Apelacyjny w Katowicach dnia 16 czerwca 2023 roku. Bank apelował od wyroku katowickiego Sądu Okręgowego, wydanego 19 sierpnia 2021 roku (I C 914/21).
W zaskarżonym wyroku Sąd Okręgowy uznał nieważność umowy kredytowej kwestionowanej przez powodów, a wykonywanej przez PKO BP, obciążył także stronę pozwaną kosztami postępowania sądowego. Sąd Apelacyjny utrzymał ten wyrok w mocy, zgadzając się co do tego, że klienci banku nie mieli możliwości indywidualnego negocjowania warunków umownych dotyczących klauzul waloryzacyjnych, jak również nie zostali należycie zaznajomieni z ryzykiem kursowym zawieranej umowy.
Całe postępowanie trwało 2 lata, a kredytobiorcy na unieważnieniu umowy kredytowej zyskali ok. 207 tys. zł. Wyrok jest już prawomocny. Kredytobiorców w sprawie przeciwko PKO BP reprezentował adwokat Paweł Borowski.
