Z danych zebranych przez kancelarie frankowe wynika, że w I połowie 2022 roku zapadło niemal sześć razy więcej wyroków w sprawach dotyczących kredytów w CHF niż w analogicznym okresie minionego roku. Łącznie orzeczeń wydanych przez sądy I i II instancji było w ciągu pierwszych sześciu miesięcy tego roku ponad 4 tysiące, natomiast wyroków prawomocnych zapadło 656. Dla porównania, w pierwszej połowie 2021 roku sądy wydały łącznie 703 wyroki w sprawach frankowych, a rozstrzygnięć prawomocnych było tylko 52. Ponadto odsetek spraw wygranych przez kredytobiorców wzrósł do 97 proc., a w przypadku wyroków prawomocnych wynosi on obecnie 98,5 proc.
- Sądy wyraźnie przyspieszyły wydawanie wyroków, a postępowania toczą się teraz bardzo sprawnie. Niejednokrotnie wyroki unieważniające umowy kredytowe zapadają po 4 – 6 miesiącach od wniesienia pozwu (przykładem jest opisana niżej sprawa o sygn. akt I C 81/22), natomiast wyroki prawomocne wydawane są często w okresie 1 -1,5 roku.
- W sądach nadal dominuje tendencja do unieważniania wadliwych umów frankowych. Blisko 96 proc. spośród korzystnych dla kredytobiorców wyroków stanowią właśnie unieważnienia. Wyroki odfrankowujące kredyty zapadają w ostatnich miesiącach znacznie rzadziej niż w ubiegłym roku.
- W dalszej części artykułu podajemy kilka przykładów spraw zakończonych ekspresowymi wyrokami wydanymi w I półroczu 2022.
Rekordowa liczba wyroków wydanych w sprawach frankowych w I połowie roku 2022
Frankowicze mają powody do zadowolenia, bo sądy przyspieszyły i zaczęły wydawać szybkie wyroki. W pierwszych sześciu miesiącach 2022 roku zapadło 4.041 wyroków w sprawach frankowych, z czego 3.917 (97 proc.) było korzystnych dla kredytobiorców. Banki wygrały tylko 117 spraw (3 proc.), a 7 spraw zostało przekazanych przez sądy odwoławcze do ponownego rozpoznania przez sądy I instancji.
Dane na temat liczby wyroków pokazują również, że w sądach utrwaliła się tendencja do unieważniania wadliwych umów kredytowych, a wyroki odfrankowujące zapadają teraz znacznie rzadziej. W pierwszej połowie 2022 zapadło 3.746 wyroków unieważniających umowy, natomiast tylko 166 postępowań zakończyło się utrzymaniem umowy w mocy po wyeliminowaniu klauzul abuzywnych (odfrankowienie).
Skokowo przybywa także wyroków prawomocnych – w pierwszym półroczu zapadło ich 656, podczas gdy w analogicznym okresie ubiegłego roku prawomocnych rozstrzygnięć było zaledwie 52. Wyroki prawomocne były w 98,5 proc. korzystne dla Frankowiczów.
Sądy wyraźnie przyspieszyły procedowanie spraw frankowych i sprawnie unieważniają wadliwe umowy kredytowe. Wielokrotnie dochodziło w ostatnich miesiącach do wydania ekspresowych wyroków po zaledwie 4 – 6 miesiącach od wniesienia pozwu. Wyroki prawomocne nierzadko zapadały w błyskawicznym tempie od 1 do 1,5 roku.
Prawnicy reprezentujący kredytobiorców w sądach przewidują, że kolejne miesiące będą dla Frankowiczów jeszcze lepsze. Po wakacjach sądy mogą wydawać nawet od 1500 do 2000 wyroków miesięcznie, a dodatkowo znacząco zwiększy się liczba rozstrzygnięć prawomocnych.
Przykłady ekspresowych wyroków z pierwszego półrocza 2022
Sądy w ostatnich miesiącach wyjątkowo sprawnie prowadziły sprawy frankowe i wydawały szybkie wyroki unieważniające wadliwe umowy kredytów indeksowanych i denominowanych kursem CHF.
Działo się tak na ogół w sprawach prowadzonych przez dobre kancelarie frankowe, które wiedzą jak przekonać sędziów do swoich racji i nie pozostawiają bankom pola do polemiki.
Poniżej przykłady trzech spraw zakończonych w pierwszej połowie roku 2022 szybkimi wyrokami.
Prawomocne unieważnienie umowy banku PKO BP w 1,5 roku w Katowicach
W dniu 27 maja 2022 roku Sąd Apelacyjny w Katowicach wydał prawomocny wyrok do sprawy o sygn. akt I ACa 1167/21, na mocy którego oddalił apelację banku PKO BP od korzystnego dla kredytobiorców wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 28 lipca 2021 r. do sprawy o sygn. akt I C 919/20.
Sprawa dotyczyła kredytu hipotecznego we frankach banku PKO BP pod nazwą „MIX”, który po zaledwie 1,5 roku trwania postępowania w dwóch instancjach został prawomocnie unieważniony. Kredytobiorców reprezentowała Kancelaria Adwokacka Paweł Borowski.
Sąd Apelacyjny w Katowicach bardzo sprawnie poprowadził postępowanie w II instancji, a w międzyczasie odbyła się tylko 1 rozprawa. Sąd oddalił szereg zarzutów sformułowanych w apelacji przez pozwany bank.
W szczególności dotyczyło to kwestii braku interesu prawnego po stronie kredytobiorców w dochodzeniu nieważności, błędnego w ocenie banku uznania postanowień umowy za abuzywne i zakwestionowania statusu konsumenta przysługującego kredytobiorcom.
Wszystkie wymienione zarzuty zostały uznane przez sąd w Katowicach za chybione. Dodatkowo sąd stwierdził, że bank nie wyjaśnił kredytobiorcom na czym polega mechanizm denominacyjny, który poprzez ustalane dowolnie kursy przeliczeniowe powodował dodatkowe koszty dla kredytobiorców.
Prawomocne unieważnienie umowy mBanku w 26 miesięcy we Wrocławiu
Inna sprawa prowadzona przez Kancelarię Adwokacką Paweł Borowski zakończyła się prawomocnym unieważnieniem umowy pn. „Multiplan” mBanku po upływie 26 miesięcy od wniesienia pozwu do Sądu Okręgowego w Legnicy.
Sąd ten rozpoznawał sprawę w I instancji (sygn. akt I C 166/20) i wyrokiem z dnia 27 września 2021 roku uznał przedmiotową umowę za nieważną. Pomimo wniesionej przez bank apelacji do Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, korzystny dla kredytobiorców wyrok sądu pierwszoinstancyjnego został utrzymany w mocy. Apelacja banku rozpoznawana w ramach sprawy o sygn. akt I ACa 1659/21 została oddalona, a umowa stała się prawomocnie nieważna.
Sąd odwoławczy podzielił ustalenia faktyczne i ocenę prawną, której dokonał sąd w Legnicy. Nie było wątpliwości, że kredytobiorcy posiadają status konsumenta, a umowa kredytowa została zawarta na wzorcu nie podlegającym negocjacjom.
Fakt, że kredytobiorcy podpisali oświadczenie dotyczące świadomości istnienia ryzyka walutowego, w ocenie sądu nie wskazuje na indywidualne uzgodnienie umowy, ani też na dopełnienie przez bank obowiązków informacyjnych.
Bank jednostronnie ustalał wysokość zobowiązania kredytobiorców i przerzucił na nich całość ryzyka walutowego, nie proponując żadnych instrumentów zabezpieczających. Sąd we Wrocławiu uznał, że nie ma możliwości utrzymania umowy w mocy po wyeliminowaniu z niej wadliwego mechanizmu indeksacyjnego.
Unieważnienie kredytu banku BPH w 4 miesiące w Bydgoszczy, bez rozprawy
Spektakularny sukces zanotowała Kancelaria Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni doprowadzając do unieważnienia kredytu frankowego banku BPH w 4 miesiące od wniesienia pozwu.
Pozew przeciwko bankowi BPH wpłynął do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy w styczniu 2022 roku, a już w dniu 26 kwietnia 2022 roku zapadł wyrok do sprawy o sygn. akt I C 81 /22, na mocy którego umowa kredytowa została uznana za nieważną, a na rzecz kredytobiorców zasądzono kwotę ponad 245 tys. zł.
Niniejszy wyrok został wydany na posiedzeniu niejawnym, bez przeprowadzania rozprawy. Sąd w Bydgoszczy bardzo sprawnie poprowadził postępowanie, oddalając nieistotne dla rozstrzygnięcia dowody, m.in. w postaci wyjaśnień złożonych przez kredytobiorców oraz opinii biegłego z zakresu rachunkowości.
Sąd nie miał wątpliwości, że umowa kredytowa banku BPH zawierała wadliwe klauzule waloryzacyjne powodujące dowolne ustalanie świadczeń kredytobiorców, bez odesłania do obiektywnych i weryfikowalnych mierników.
Dodatkowo zapisy umowy były sprzeczne z art. 69 ustawy Prawo bankowe, gdyż nie określały precyzyjnie kwoty kredytu. Suma, którą kredytobiorcy mieli zwrócić bankowi, nie była zgodna z kwotą oddaną im do dyspozycji. W ocenie sądu, bank nie ma prawa żądać zwrotu kwoty wyższej niż określona w umowie i wypłacona kredytobiorcom.
Takie działanie rażąco narusza interesy konsumenta. W toku postępowania udowodnione zostało również, że bank nie dopełnił obowiązków informacyjnych względem swoich klientów, a nawet wprowadził ich w błąd, przekonując że kredyt w CHF jest dla nich korzystny.
