Kolejny bank zadecydował o uruchomieniu procesu ugód z kredytobiorcami frankowymi. W środę 8 grudnia 2021 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku Ochrony Środowiska podjęło uchwałę, w treści której wyraziło zgodę na przystąpienie banku do programu ugód. Program wystartuje 31 stycznia 2022 roku i – według szacunków – będzie kosztował bank maksymalnie 400 mln złotych. Propozycje dla klientów posiadających kredyt denominowany w walucie obcej lub indeksowany do waluty obcej mają bazować na zasadach określonych przez Szefa KNF.
NWZ BOŚ BANK za ugodami
BOŚ BANK od kilku miesięcy komunikował w mediach, że rozważa ugody i przygotowuje się do nich operacyjnie, aktywnie uczestnicząc w pracach zespołu międzybankowego pod kierunkiem KNF. Pomimo deklarowanej gotowości do rozpoczęcia akcji proponowania Frankowiczom ugód, przez wiele miesięcy nie było na to zgód korporacyjnych. Przypomnijmy, że walne zgromadzenie akcjonariuszy BOŚ BANK zebrało się w sprawie ugód 30 marca 2021 r., a następnie 26 kwietnia 2021 r., jednak podjęło wówczas decyzję o odłożeniu głosowania nad uchwałą w sprawie powszechnego programu ugód. Prezes banku Wojciech Hann informował w listopadzie, że zgoda akcjonariuszy jest niezbędna ze względu na znaczący wpływ programu ugód na sytuację finansową banku.
Z najświeższych komunikatów BOŚ BANK wynika natomiast, że przystąpienie do programu ugód nie odbije się na bieżącej działalności banku i jego wynikach, gdyż rezerwy na pokrycie związanych z tym kosztów zostały już zawiązane w 2020 roku.
BOŚ BANK ma stosunkowo niewielki portfel kredytów walutowych, którego wartość netto po odjęciu rezerw wynosi 776 mln złotych.
Zawiązane w ubiegłym roku rezerwy na ryzyko prawne związane z kredytami walutowymi w wysokości 415 mln złotych odbiły się na kondycji finansowej banku – rok 2020 BOŚ BANK zamknął stratą na poziomie 307 mln złotych.
Na koniec III kwartału bieżącego roku wartość sporów sądowych banku z Frankowiczami sięgała 168 mln złotych, a w sądach toczyły się 582 postępowania przeciwko bankowi w związku z kredytami walutowymi. Miesięcznie przybywa około 30 nowych pozwów przeciwko BOŚ BANK.
Pokrycie rezerwami wartości portfela kredytów hipotecznych w BOŚ BANK wynosi 48 procent. Pomimo to w dniu 09.12.2021 r. Komisja Nadzoru Finansowego zdecydowała o zwiększeniu wymogów kapitałowych dla banku, właśnie w związku z kredytami walutowymi.
Zgodnie z zaleceniem KNF, bank ma utrzymywać na poziomie skonsolidowanym fundusze własne w wysokości 0,63% ponad wartość łącznego współczynnika kapitałowego, a nie jak było to dotychczas w wysokości 0,5%. Powyższe działania mają dodatkowo zabezpieczyć ryzyko związane z hipotecznymi kredytami walutowymi.
Warunki i procedury ugód w BOŚ BANK
Według oficjalnego i bardzo ogólnego komunikatu BOŚ BANK wydanego po podjęciu przez NWZ uchwały w sprawie ugód, o wszczęcie mediacji w celu wypracowania ugody będą mogli starać się klienci posiadający umowy kredytów zabezpieczonych hipotecznie denominowanych w walucie obcej lub indeksowanych do waluty obcej.
Od 31 stycznia 2022 roku osoby zainteresowane będą mogły składać wnioski online o mediacje, a po ich akceptacji uczestniczyć w spotkaniach z przedstawicielem banku, przy udziale mediatora.
Propozycje ugód mają bazować na kryteriach określonych w grudniu ubiegłego roku przez Przewodniczącego KNF. Oznacza to, że kredyt zostanie przeliczony na nowo, tak jakby od początku był zaciągnięty w PLN, a nie w walucie obcej.
Na razie niewiele wiadomo na temat szczegółów organizacyjnych programu, o których bank ma poinformować klientów ze stosownym wyprzedzeniem. BOŚ BANK włączył się od początku w prace zespołu międzybankowego pod kierunkiem KNF zmierzające do uzyskania gotowości operacyjnej i technicznej do rozpoczęcia programu ugód.
Można zatem zakładać, że – podobnie jak w przypadku banku PKO BP – mediacje będą odbywać się za pośrednictwem Sądu Polubownego przy KNF.
Na chwilę obecną nie są znane kryteria kwalifikowania kredytów do mediacji. Nie można wykluczyć, że nie każdy Frankowicz będzie mógł ubiegać się o możliwość zawarcia z bankiem ugody. Przypomnijmy, że bank PKO BP, który ruszył z akcją ugód już na początku października, znacząco zawęził grupę kredytobiorców, którzy mogą ubiegać się o mediację. Z programu ugód zostały wyłączone m.in. kredyty spłacone w całości, kredyty umorzone, korzystające z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, zaciągnięte nie na własne cele mieszkaniowe oraz kredyty refinansowe i konsolidacyjne. Czy tak samo będzie w przypadku ugód BOŚ BANK?
Czy ugody BOŚ BANK będą korzystne dla Frankowiczów?
Deklaracje banku wskazujące, że ugody będą bazować na propozycji Szefa KNF oznaczają, że kredyt zostanie przeliczony na nowo, tak jakby od początku był kredytem złotówkowym. Jednakże, poza zmianą waluty kredytu, nastąpi także zmiana oprocentowania, z formuły opartej na właściwej dla kredytów walutowych stawce LIBOR, na znacznie wyższy i wykazujący tendencję wzrostową WIBOR.
Bank zastąpi także dotychczasową marżę z umowy średnią marżą dla kredytów złotowych z miesiąca, w którym kredyt został zawarty. Realnie oznaczać to będzie znaczny wzrost oprocentowania kredytu. Wyliczone wedle nowej formuły raty kredytowe zostaną zestawione z wpłatami dokonanymi przez kredytobiorcę i w ten sposób określona zostanie wysokość nadpłaty lub niedopłaty.
Posiadacze kredytów walutowych w BOŚ BANK zapewne najbardziej zainteresowani są kwestią, jak dużo mogą zyskać na podpisaniu ugody. Z dotychczasowych doświadczeń wynika, że ugody na warunkach KNF pozwalają odzyskać maksymalnie 30% tego, co jest do osiągnięcia na drodze sądowej.
Ugody a droga sądowa
Umowy kredytowe BOŚ BANK zawierają niedozwolone postanowienia umowne odnoszące się do mechanizmu przeliczania kredytu według kursu CHF, a ponadto naruszają art. 69 ustawy Prawo bankowe. Przedmiotowe wady prawne są podstawą do zakwestionowania umowy w sądzie i domagania się unieważnienia umowy lub jej odfrankowienia.
Obydwa rozstrzygnięcia są korzystne dla kredytobiorców i pozwalają odzyskać od banku ogromne sumy. Skalę korzyści z poszczególnych wariantów rozstrzygnięcia sporu przez sąd można oszacować samodzielnie przy wykorzystaniu dostępnego w internecie, darmowego narzędzia https://kalkulatorfrankowicza.pl/.
Aplikacja dodatkowo pozwala porównać korzyści finansowe z drogi sądowej z tym, co dają ugody na warunkach KNF.
