Czy kredytobiorca frankowy, który częściowo przeznaczył kredyt na działalności gospodarczą, nadal może być uważany za konsumenta? Odpowiedź na to pytanie ma znaczący wpływ na osoby, które zaciągnęły kredyt waloryzowany do waluty obcej, częściowo przeznaczając go na spłatę zobowiązań związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ta kwestia stanie się jasna 8 czerwca 2023 r., kiedy to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wyda wyrok w sprawie C-570/21.
Kontekst Sprawy: Konsument Czy Przedsiębiorca?
Kwestia ta pojawiła się, gdy pod uwagę wzięto kredytobiorców, którzy przeznaczyli część udzielonego im kredytu na spłatę zobowiązań spółki, którą jeden z nich prowadził. Co istotne, większość kredytu była przeznaczona na cele konsumenckie. Drugi z kredytobiorców nie prowadził działalności gospodarczej, a zaciągnięcie kredytu na pokrycie zobowiązań spółki było wymogiem banku udzielającego kredytu.
Prawne Aspekty Kwestii: Definicja Konsumenta
Niejasność w tej sprawie wynika z definicji „konsumenta”. W wyroku z 2005 r. (sprawa Gruber, C-464/01), sąd wskazał na „marginalny charakter” działalności gospodarczej jako kryterium pozwalające na traktowanie przedsiębiorcy jako konsumenta. Wszakże, obecne interpretacje prawa europejskiego wskazują na trend zwiększania ochrony konsumenta, co prowadzi do konieczności zastosowania kryterium „braku dominacji” celu gospodarczego nad celem konsumenckim.
Stanowisko Rzecznika Generalnego TSUE: Szeroka Definicja Konsumenta
Dnia 31 maja 2023 r., Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał opinię w sprawie C-570/21, w której wskazał na konieczność rozszerzenia definicji „konsumenta”. Wskazał również, że żaden podmiot niebędący przedsiębiorcą, a będący współkredytobiorcą, nie może zostać pozbawiony swojego statusu konsumenta.
Opinia Rzecznika Generalnego stanowi kluczowe źródło informacji, które mają wpływ na ostateczny wyrok Trybunału – w ponad 90% przypadków wyroki TSUE pokrywają się z opinią Rzecznika Generalnego.
Główne Punkty Opinii Rzecznika Generalnego
Rzecznik Generalny, w swojej opinii, odniósł się do kluczowych aspektów sprawy:
- Artykuł 2 lit. b) Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich powinien być interpretowany w taki sposób, aby nie stać na przeszkodzie objęciu definicją „konsumenta” osoby prowadzącej działalność gospodarczą, która zawarła wspólnie z kredytobiorcą nieprowadzącym takiej działalności umowę kredytu indeksowanego do waluty obcej, przeznaczonego po części na cele gospodarcze, a po części na cele niezwiązane z działalnością gospodarczą.
- W przypadku umów o dwojakim celu wystarczy, aby cel gospodarczy był tak ograniczony, że nie jest on dominujący w ogólnym kontekście umowy.
- Kwestia, czy cel o charakterze gospodarczym jest dominujący w ogólnym kontekście umowy, musi zostać rozstrzygnięta przez sąd krajowy, który powinien dokonać całościowej oceny wszystkich okoliczności danej sprawy.
Wyrok TSUE w sprawie C-570/21 może zatem przynieść znaczące zmiany dla kredytobiorców frankowych, którzy przeznaczyli część zaciągniętego kredytu na działalność gospodarczą. Oznacza to, że nawet jeśli kredyt jest częściowo wykorzystywany na cele gospodarcze, kredytobiorca może wciąż być uznany za konsumenta, o ile cel gospodarczy nie dominuje w ogólnym kontekście umowy. Jest to zgodne z ogólnym trendem zwiększania ochrony praw konsumentów na poziomie europejskim.
Wyrok TSUE w tej sprawie będzie miał wpływ na praktyki sądowe w Polsce, podkreślając konieczność dokonania całościowej oceny przez sąd krajowy, w tym okoliczności, że o kredyt wystąpiła solidarnie osoba nieprowadząca żadnej działalności zawodowej lub gospodarczej i niezwiązana z działalnością gospodarczą drugiego wnioskodawcy.
Dlaczego Jeśli Frankowicz Ma Status Konsumenta To Kredyt We Frankach Można Łatwiej Unieważnić W Sądzie?
Jednym z kluczowych aspektów, który zdeterminuje kierunek rozstrzygnięcia, jest status kredytobiorcy jako konsumenta. Przez lata przepisy prawa ewoluowały w kierunku zapewnienia pełniejszej ochrony słabszej strony w relacjach kontraktowych. W konfrontacji konsumenta z przedsiębiorcą, takim jak bank, często mamy do czynienia z nadużyciem pozycji silniejszej strony. Prawo europejskie i krajowe starają się wyrównać te dysproporcje, interpretując klauzule umowy w duchu ochrony konsumenta.
W kontekście spraw dotyczących kredytów frankowych, status konsumenta jest kluczowy, ponieważ otwiera dostęp do ochrony prawnej przewidzianej w Kodeksie cywilnym, w tym możliwości powoływania się na klauzule niedozwolone.
Artykuł 3851 Kodeksu cywilnego stanowi o ochronie konsumenta przed klauzulami niedozwolonymi. Są to postanowienia umowne, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Klauzule takie są nieważne, a ich stosowanie jest zakazane. Dla frankowiczów, którzy mają status konsumenta, istotne jest, że mogą powołać się na klauzule niedozwolone w toku procesu, co może ułatwić unieważnienie umowy kredytowej.
Oczekiwany Wyrok TSUE: Przewaga Celu Konsumenckiego
Wyrok TSUE w sprawie C-570/21 prawdopodobnie potwierdzi konieczność szerokiej wykładni pojęcia konsumenta w kontekście kredytów waloryzowanych. Pozwoli to zakończyć dyskusje na temat umów hybrydowych, w których cel gospodarczy nie dominował nad celem konsumenckim. Wyrok ten stanowić będzie kolejny punkt odniesienia dla decyzji sądowych, w których status kredytobiorcy jako konsumenta próbują podważać pełnomocnicy banków. Pamiętajmy, że kluczowym celem Dyrektywy 93/13 jest ochrona konsumenta przed nieprawidłowymi działaniami przedsiębiorcy.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. W serwisie Franknews.pl każdego dnia piszemy o najważniejszych wydarzeniach dla Frankowiczów. Odwiedź nas także na Facebooku oraz Twitter i ZAWSZE otrzymuj jako pierwszy najważniejsze informacje!
